NEREYE SAVRULUYORUZ? (04) KÖPRÜLER-OTOYOLLAR- MARMARAY-AVRASYATÜNELİ
Yıl 1973 Türkiye’nin ilk tarihi Boğaz Köprüsünü o zamanki Başbakan Sn. Demirel açıyor. Yeni adı ise FETÖ kalkışmasından sonra ‘15 Temmuz Şehitler Köprüsü’ oldu.
Köprü'nün yapımını "Hochtief-Cleveland" isimli İngiliz-Alman firması üstlenmişti. Bu muhteşem köprü ülkemde gördüğüm ilk görkemli yapıydı. Borç Kredisi ise yukarda adı geçen yabancı firmalardan alınmıştır.
İstanbul Boğazının 2ncisi olan Fatih Sultan Mehmet Köprüsü 1988 yılında dönemin Başbakanı Sn. Özal tarafından açılmıştı. Köprünün inşaatını “Türkiye’den STFA, Japonya’dan Ishikawajima Harima Heavy Industries Co. Ltd., Mitsubishi Heavy Industries Ltd. ve Nippon Kokan K. K.” konsorsiyumu gerçekleştirmiştir. Köprü için gerekli dış kredi, adı geçen Japon firmalarından alınmıştır.
İstanbul Boğazının Karadeniz’e yakın bölümüne 3’ncü Boğaz Köprüsü yapılarak Yavuz Sultan Selim adı verildi. Köprü 2016 yılında Cumhurbaşkanı Sn. Erdoğan ve Başbakan Sn. Davutoğlu tarafından açıldı. Köprü ve köprüye Anadolu ve Rumeli istikametlerinden bağlantılı olan Kuzey Marmara Otoyolu ihalesini İçtaş-Astaldi (İtalyan) ortaklığı kazanmıştı. Köprü ve bağlantılı oto yollar Y. İ. D. yöntemiyle, geçiş garantileri verilerek ihale edilmiştir.
İstanbul Boğazına yapılan bu 3 köprü dışında, boğazın altından geçen “Marmaray Tüneli” 2013 yılında yapıldı. Bu tünelden çift yönlü olarak, Anadolu yakasında bulunan “Ayrılık Çeşmesi” istasyonu ile Avrupa yakasında bulunan “Kazlıçeşme” istasyonu arasında raylar üzerinde Marmaray adı verilen özel trenler işlemektedir. Bu hat kolay anlaşılması için Gebze-Halkalı arasında çalışmaktadır diyebiliriz. Ama stratejik olarak Asya kıtası ile Avrupa kıtası arasında bulunan kesintisiz demiryolu hattıdır da demek mümkündür. İhaleyi Alstom-Marubeni-Doğuş (AMD) konsorsiyumu kazandı. Marmaray da yurt dışı kredisi ile yapılmıştır.
İstanbul Boğazının altından son olarak, “Avrasya Tüp Geçidi” yapılmış ve 2016 yılında CB. Sn. Erdoğan tarafından hizmete açılmıştır. Tüp geçit İki Katlı olup her iki yöne kara yolu araçları geçiş yapmaktadır. Yurt dışından alınan kredi ile yapılmış ve Yap İşlet Devret modeliyle Yapı Merkezi ve SK E&C Firmaları Ortaklığına devredilmiştir.
*
İzmit Körfez geçişini kısaltmak amacıyla Dilovası ile Altınova arasına Nurol-Özaltın-Makyol-Astaldi-Yüksel- Gökçay Konsorsiyumu tarafından “Osman Gazi Köprüsü” inşa edilmiş ayrıca ihaleye köprüye bağlantı otoyolları ve Bursa-İzmir Otoyolu da dahil edilmiştir. Toplam maliyet 11 milyar Dolar’dır. 2016 yılında açılışını CB. Sn. Erdoğan ile BB. Sn. Yıldırım yapmışlardır.
*
Son olarak Çanakkale Boğazı üzerine, Lapseki ile Gelibolu arasına, “1915 Çanakkale Köprüsü” inşa edilmiştir. Bu köprünün yapım ihalesini ise Daelim (Güney Kore)-Limak-SK(Güney Kore) ve Yapı Merkezi OGG konsorsiyumu kazanmıştır. Köprü 2022 yılında hizmete açılmış ve yapımı için de yurt dışından kredi temin edilmiştir.
*
Görüldüğü gibi İstanbul Boğazına, İzmit Körfezine ve Çanakkale Boğazına toplam 5 Adet Köprü, 1 ad. MARMARAY ve 1Ad. AVRASYA TÜNELİ gibi dev, muhteşem eserler yapılmıştır. Soruyorum; acaba “kim istemez ki” yaşadığı ülkeye böylesi güzel eserlerin yapılmasını? Tabi ki ben de ülkem adına yapılan bu eserlerle gurur duyuyorum.
Ayrıca bu eserlerin ihalesini ve yapımını yabancı ve Türk firmaları üstlenerek gerçekleştirmiş ama hemen hemen tüm bu eserlerin yapım aşamasında ayrıca gurur duyacağımız bilgili, yetenekli Türk Mühendis, Usta ve İşçileri de görev almıştır. Bu da Türk köprü, tünel inşa mühendisliğinin, Türk ustalık ve işçiliğinin gelişmesi anlamını taşır.
*
Şimdi gelelim bu eserlerin devletimize olan maliyetine: Bu 7 adet eserin yapımı için yabancı firmalardan doğal olarak krediler alınmış ve $ üzerinden borçlanılmıştır. Ayrıca büyük bölümüne, araç geçiş garantileri verilerek, “Yap İşlet Devret” yöntemiyle yurt içinde ihale edilmiştir. Ne yazık ki bahsi geçen köprü, otoyol ve tüp geçitlerinden geçen yıllık araç sayısı, verilen garantilerin oldukça altında kaldığı için yüklenicilere devletimiz, geçiş garantisi verdiği her araç başına ilave olarak yüksek bedeller ödeme durumunda kalmaktadır. Bu bedellerin miktarının biz sade vatandaşlar tarafından bilinmesi doğal olarak çok zordur.
Bugünlerde ise ülkemiz yerel yönetim seçimleri için katılacak olan tüm partiler kendi adaylarını tespit edip halka tanıtma gayreti içindedir. Seçimlerin en dikkat çekeni ise yaklaşık 20 milyona yaklaşan nüfusuyla mega kent İstanbul’dur.
Ak Parti (ortağı MHP’nin desteği ile) İstanbul’a Sn. Murat Kurum’u, CHP ise (destek veren partiler daha şekillenmemiştir) şimdiki İBB Başkanı Sn. Ekrem İmamoğlu’nu tekrar aday göstermiştir.
Dijital erişim: Google-Polatlı Postası-Yazarlar
