Ayaş, Türkiye'nin başkenti Ankara'nın ilçelerinden biridir. Ankara'nın 55 km'lik mesafededir. Tarıma elverişlidir, bazı çiftlikler vardır. İçecekleriyle ünlüdür.
Ayaş'ın Tarihi
Ayaş'ın köklü bir geçmişi vardır ve Evliya Çelebi'nin eserlerinde ve türkülerinde adı geçmektedir. Bu nedenle Ayaş'a yerleşenler Oğuz boyları olup, çeşitli köylerin isimleri de Bayat, Afşar, Peçenek, Kıpçak ve Kargın'dır. Ayaş, 1554 yılında Sancak'ın merkezi olmuş, 1864 yılında ise Ankara'nın kazası olmuştur. Eğitim açısından ileri bir konumda olan Ayaş'ta 1900'lü yıllardan kalma 8 medrese, 2 ilkel okul ve 1 ortaokul bulunuyordu.
Ayaş Nüfusu
| Yıl | Ayaş Nüfusu | Erkek Nüfusu | Kadın Nüfusu |
|---|---|---|---|
| 2022 | 12.998 | 7.043 | 5.955 |
| 2021 | 13.093 | 7.032 | 6.061 |
| 2020 | 13.686 | 7.372 | 6.314 |
| 2019 | 13.900 | 7.335 | 6.565 |
| 2018 | 15.540 | 8.101 | 7.439 |
| 2017 | 12.289 | 6.350 | 5.939 |
| 2016 | 12.276 | 6.214 | 6.062 |
| 2015 | 12.678 | 6.410 | 6.268 |
| 2014 | 13.018 | 6.519 | 6.499 |
| 2013 | 12.997 | 6.479 | 6.518 |
| 2012 | 13.087 | 6.651 | 6.436 |
| 2011 | 13.166 | 6.630 | 6.536 |
| 2010 | 13.291 | 6.648 | 6.643 |
| 2009 | 14.057 | 6.994 | 7.063 |
| 2008 | 13.502 | 6.670 | 6.832 |
| 2007 | 13.159 | 6.513 | 6.646 |
Ayaş'ın Eski Adı?
Bugünkü ilçe merkezi olan Ayaş ne zaman ve kim tarafından kuruldu. Bazı tarihçiler ve araştırmacılar Mnizos'tayken Ayaş ilçesinde İstanbul-Ankara yolu üzerinde bulunan eski piskoposluk mesajlarını araştırdılar. Bu görüşü savunan Teurrefort, Kiepert ve Perrot gibi araştırmacılar, Ayaş ilçesindeki birçok yapıda kullanılan büyük canlıları bu görüşün kanıtı olarak göstermişlerdir. Tarihçilere göre Mnizos dünyadaki Ayaş ilçesidir. Tarihi Mnizos kentinin, Bizans döneminde şifalı su kaynaklarına sahip ve korunması daha kolay olan Karakaya mevkisine doğru yayıldığı düşünülüyor. Ayaş'ın geldiği Türklerin Oğuz çocuklarına ait olduğu tartışılmaz bir gerçektir.
Ayaş Belediye başkanları
| Yıl | Ad | Parti |
|---|---|---|
| 1984 | Mehmet Çelebi Er | ANAP |
| 1989 | Mustafa Süzen | DYP |
| 1994 | Mehmet Çelebi Er | ANAP |
| 1999 | Rifat Mavioğlu | DYP |
| 2004 | Ali Başkaraağaç | CHP |
| 2009 | ||
| 2014 | Bülent Taşan | AK Parti |
| 2019 | Burhan Demirbaş |
Ayaş Turizmi
Ayaş kaplıcaları, kaplıcaları ve kaplıcalarıyla ünlüdür. 2008 yılı itibariyle ilçede 2000 yataklı spa hizmeti verilmeye başlanmıştır. Ayaş'ta her yıl haziran ayının son haftasında dut festivali düzenlenmektedir. Festivale 2010 yılında yaklaşık 40 bin kişi katılmıştır. Ayaş'ta geniş depolama alanları ve bol miktarda dut ağacı bulunmaktadır. İlçe ekonomik ve altyapısal olarak hızla gelişmektedir. Ayrıca Ayaş ilçesi domatesiyle ünlüdür. Bunların yanı sıra Ayaş Tarihi Paşa Hamamı, Asartepe Kanyonu ve Yağmur Dede Türbesi gibi popüler noktalar da yönetim tarafından sıklıkla ziyaret edilmektedir.
Ayaş'ta Gezilecek Yerler
Asartepe Kanyonu, büyüklüğü ve mesafe aralıklarıyla Ayaş'ta gezilecek yerlerin başında geliyor. Kanyondan aşağı yürüyüp göle bakabilirsiniz.
Gökçebağ Köyü'nün kuzeydoğusunda bulunan Gökçebağ Kalesi, Gökçebağ halkı tarafından Kedi Kalesi olarak da anılır. Kale 200'lü yıllarda araştırılmıştır. İçerisinde seramik parçaları bulunmuştur.
Ayaş'ı ortak dilekler için ziyaret edenlerin ilgi odağı olan Yağmur Dede Türbesi'ne yöre halkının yağmur duası yapmak için gittiği biliniyor. Yağmur Dede, Yağmurdede Köyü'nde yaşamış ve vefat etmiş önemli bir şahsiyettir. Yağmur Dede'nin yağmur yağdığında dua ettiği söylenir.
Ankara'dan çıktıktan sonra Beypazarı yolu üzerinde bulunan Yöresel Ürünler Pazarı, Ankara'nın ilçesi Ayaş'a özel ürünler sunuyor. Yöresel lezzetleri tatmadan ayrılmayın.
Ayaş'ın gözbebeği Bünyamin Ayaşi Camii, 16. yüzyılda gizlenerek ibadete açıldı. Tarih severler ve ibadet etmek isteyenler için güzel bir durak olacaktır. Caminin içindeki tarihi çeşmeden kaynak suyu akmaktadır.
Geçmişi Selçuklulardan kalma Paşa Hamamı tarihi bir hamam olup Selçuklu mimarisinin özel bir eseridir. Ayaş Belediyesi tarafından yürütülen onarım çalışmalarının ardından bu hamam sergilenmeye başlandı.
Suyu insanlara şifa veren Karakaya Kaplıcası, Ankara'ya 58 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Spaya gitmek için özel araçlara ihtiyaç duyulurken, belli saatlerde düzenlenen otobüs seferleriyle de ulaşım sağlanıyor. Karakaya'nın internet sitelerinden detaylı bilgi alabilirsiniz.
Ayaş Ulu Cami'nin ilk olarak ergonomik minaresiz kullanıldığı ancak 20. yüzyılda restorasyon çalışmaları eklenerek ibadete açıldığı bildirildi.
HABER: ÖMER YILDIZCI
