Medical Park Ankara Hastanesi'nden Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Alyanak, safra kesesi taşlarıyla ilgili uyarılarda bulundu. Alyanak, “Safra kesesinin görevi safra sıvısını depolamak, konsantre etmek ve yemekler mideden incebağırsağa geçtiğinde kasılarak içinde biriktirdiği safrayı bağırsağa akıtmaktır. Böylece yediklerimizin sindirilmesine yardımcı olur” şeklinde konuştu.
Safra kesesi problemlerinin çoğunun safra taşlarından kaynaklandığını dile getiren Doç. Dr. Alyanak, “Batı'da erişkin popülasyonun yüzde 10'unda safra kesesi taşı bulunur. Ülkemizde yapılan çalışmalarda da bu oranın yüzde 6-7'lerde olduğu gösterilmiştir. Yaşla birlikte görülme sıklığı artmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri'nde 50-60 yaş arası kadınların yüzde 20'sinde, erkeklerin ise yüzde 5'inde safra kesesinde taş mevcuttur” dedi.
Doç. Dr. Alyanak, safra kesesi taşlarının nasıl oluştuğu ile ilgili bilgi verdi. Yüksek kolesterolün safrada tortu oluşturmasına sebebeiyet verdiğine dikkati çekerek, “Karaciğerden alınan safra, safra kesesi içerisinde birikir. Burada safradaki su, emilerek safranın yoğunluğunu artırır. Safra birleşiminde bulunan lesitin gibi çeşitli maddelerin belirli miktarlardaki karışımı sayesinde alışkanlığını sürdürür fakat çeşitli kan hastalıkları, bu bölgenin enfeksiyonları, safra akımını zorlaştıran mekanik sebepler, yüksek kolesterol düzeyleri gibi safranın içinde yer alan bileşenlerin değişimine ya da safranın akışına etki eden faktörlerin varlığında safranın akışkanlığı bozulur ve safrada tortular gelişir. Bu tortuların çevresindeki birikimin zamanla artmasıyla da safra kesesi taşları gelişir.” dedi.
Hastaların çoğunda hiçibir belirti vermediklerini ifade eden Doç. Dr. Alyanak, “Hastaların çoğu başka bir nedenle yapılan karın ultrasongrafisi ile tesadüfen saptanır ancak safra kesesi içinde bulunan ve yer çekiminin etkisiyle hareket eden taşlar, safra kesesinin çıkışını tıkayıp boşalmasını engellediği zaman belirti vermeye başlar. Bu dönemde özellikle karın sağ üst kesimde ağrı bulantı ve kusma gibi şikayetler görülebilir. Sağ kürek kemiğine ya da her iki kürek kemiği arasına da vurabilen bu ağrı, daha sık olarak yemek sonrasında görülme eğilimindedir” ifadesini kullandı.
Doç. Dr. Alyanak, Safra kanalına taş düşerse ciddi düzeyde hastayı hayati tehlikeye sokabileceğini ifade ederek, “Safra taşı ana safra kanalına düşerse, o zaman tıkanma sarılığı olarak adlandırılan sarılık veya pankreas kanalını etkileyerek pankreas iltihabı görülebilir. Her iki tabloda da hastalık hayatı ciddi anlamda tehlikeye sokabilir. Safra kesesi taşı tanısı genelde fiziki muayenede şüphe üzerine ultrasonografi ile konulur. Şikâyetlere neden olan safra kesesi taşlarında cerrahi uygulanır. Şikâyetler safra kesesini iltihaplanmasına bağlı ise genellikle ilk 3 gün içerisinde acil ameliyat ağırlık kazanır. Eğer hasta 3 gün içerisinde başvurmamışsa, yatırılarak ilaç tedavisi ve ataktan yaklaşık 6 hafta sonrasında ise cerrahi uygulanması önerilmektedir.” dedi.
Gerekli olduğu takdirde safra kesesinin ameliyatla alınacağını belirten Doç. Dr. Alyanak son olarak şu bilgileri paylaştı: “Safra kesesi alındığında ana safra yollarının devamı olan kol dok ile bağırsağa devamlı safra akışı olur, bu da operasyon sonrası kısa bir adaptasyon sürecinden sonra hastada herhangi bir hayati bir soruna yol açmayacaktır. Safra kesesi taşları, başta pankreatit olmak üzere safra kesesi kanseri ve bağırsak tıkanmasına dahi sebep olabilir. Ameliyatta taşlar değil, safra kesesi alınır. Çünkü safra kesesinde sorun olduğu için taş oluşmaktadır, dolayısıyla safra kesesi yerinde bırakılırsa, bu yeniden taş oluşacağı anlamına gelmektedir” açıklamasında bulundu.
İHA