Son yıllarda özel plakalara olan ilgi inanılmaz boyutta artış gösterdi. Bu talep artışı, özel plaka karaborsasının doğmasına neden oldu. Araç sahipleri, plakalarında kendi isimlerinin baş harflerini, uğurlu sayılarını veya tuttukları takımın kısaltmasını görebilmek için kesenin ağzını açmaya başladı. Talep bu kadar yoğun olunca, bazı sosyal medya hesapları da özel plakaları fahiş fiyatlarla satışa sunmaya başladı. Eskiden birkaç bin liraya alınabilen özel plakaların fiyatı, günümüzde 200 bin TL'ye kadar çıktı. Özellikle İstanbul gibi büyük şehirlerde bu durumun etkileri daha net bir şekilde görülüyor. Megakentte belirli harf gruplarına sahip plakalara ulaşmak neredeyse imkansız hale geldi. Öyle ki, bazı plakaların alım satımı gizli bir ticarete dönüştü.
Özel Plaka Nasıl Alınıyor? Yasal Yollar ve 'Danışmanlık' Firmaları
Türkiye Gazetesi'nin haberine göre, özel plaka almak isteyenler öncelikle Emniyet Genel Müdürlüğü'nün internet sitesinden istedikleri plakayı sorgulayabiliyor. Eğer plaka boşta ise, plakanın harf koduna göre bağlı olunan ilin ilgili ilçe emniyet müdürlüğünün Trafik Tescil Şube Müdürlüğü'nden satın alma işlemi gerçekleştirilebiliyor. Bu işlem için ayrıca polis derneğine bağış yapılması da gerekiyor.
Ancak Trafik Tescil Şube Müdürlüğü'ndeki bürokratik süreçlerin uzaması veya istenilen plakanın boşta olmaması durumunda, ikinci bir yöntem olarak 'danışmanlık' firmaları devreye giriyor. Bu firmalar, sosyal medyayı aktif bir şekilde kullanarak, araç sahiplerine istedikleri harf grubundaki plakayı 'garanti' ettiklerini iddia ediyorlar.
Sosyal Medyada Karaborsa Fiyatları: 20 Bin TL'den 200 Bin TL'ye
Sosyal medya üzerinden özel plaka satışı yapan bir hesap, özel plaka fiyatlarının 20 bin TL'den başlayıp 200 bin TL'ye kadar çıkabildiğini belirtti. Hesap sahipleri, özellikle takım veya siyasi parti kısaltmalarını içeren plakaların daha yüksek fiyatlarla alıcı bulduğunu söylüyor. Ayrıca, işlem için fatura kesilmesi durumunda ödenecek ücretin yüzde 40 oranında artacağına da dikkat çekiyorlar.
Sosyal medyada plaka satışı yapan başka bir hesap ise plakaların harflerine göre fiyat aralığını 17 bin TL ile 27 bin TL olarak veriyor. Piyasadaki fiyat çeşitliliği de dikkat çekiyor. Örneğin, aynı plaka bir firmada 37 bin TL iken başka bir firmada 30 bin TL'ye satılabiliyor. Tamamen kişiye özel bir plaka istenildiğinde ise maliyetlerin daha da yükseldiği belirtiliyor. İstanbul dışındaki bir ilden olan plakanın '34' İstanbul plakasına çevrilmesi durumunda ise ekstra maliyetler ortaya çıkabiliyor. Bir hesap sahibi, bu işlem için "Aracı başkasına devredip sonra tekrar kendi üzerinize alabilirsiniz. Bu devir işlemleri için toplamda 4.380 TL civarında ücret ödenebiliyor" şeklinde bilgi veriyor.
Vatandaşlar Güven Sorunu Yaşıyor, Galericiler Togg Etkisini Vurguluyor
Sıfır araç alıp özel plaka seçimi yapmak isteyen bir vatandaş, istediği plakanın bulunmadığını ve özel firmaların 'süreci hızlandırırız' vaadine rağmen güvenilir bulmadığını ifade ediyor. Plaka piyasasındaki karmaşa ve güvensizlik ortamı vatandaşları tedirgin ediyor.
Bir galerici ise özel plaka piyasasının Togg'un piyasaya çıkışıyla birlikte daha da hareketlendiğine dikkat çekiyor. Galerici, "Özel plaka işlemi uzun zamandır var. Ama yerli milli otomobil Togg'ların piyasaya çıkışından sonra özel plakalara rağbet çok daha arttı. Özel bir otomobil kullanan kişiler plakalarının da özel olmasını isteyebiliyor. Hatta bazı noterler Togg satın alan bir vatandaşlara '20-30 bin TL verin, özel plakanız olsun’ diyerek süreci başlatabiliyor. Vatandaş da zaten 1,5-2 milyon TL aracına ödeme yaptığı için 20 bin TL çok gelmiyor" diyerek özel plaka talebindeki artışın nedenlerini açıklıyor. Galerici, bazı firmaların 10 bin TL bağış yapıp plakayı 150 bin TL'ye kadar satabildiğini de sözlerine ekliyor.
Özel plaka karaborsası, hem vatandaşların cebini yakıyor hem de yasal süreci karmaşık hale getiriyor. Yetkililerin bu konuya el atarak karaborsanın önüne geçmesi ve özel plaka işlemlerini daha şeffaf hale getirmesi bekleniyor.