Ankara’nın Altındağ ilçesinde, tarihi Atpazarı sokağında yer alan Zağfiran Han, diğer adıyla Safranhan, Osmanlı Döneminden kalan miras olarak yaşatılıyor. Günümüzde Rahmi M. Koç Müzesi’nin ek binası olarak hizmet veren bu tarihi yapı, pek çok etkinliğe ve sergiye de ev sahipliği yapıyor.
1511 yılında Kayserili Hacı İbrahim Bin Hacı Mehmed tarafından yaptırılan Safranhan, Osmanlı dönemi kent içi hanlarının klasik bir örneği olarak biliniyor. İki katlı, 42 odalı, revaklı ve ortasında avlu bulunan han, yapıldığı dönemde ticari faaliyetlerin merkezi halindeydi. Hanın bir kısmı mülk, diğer kısmı ise vakıf olarak kullanılmıştır. Vakfiyesindeki gelirler, cüz-i şerif okutulması ve Lütfi Han kapısındaki musluğun bakımı için tahsis edilmiştir.
ANKARA İLK SİNEMA GÖSTERİMİNE EV SAHİPLİĞİ YAPTI
Safranhan, Osmanlı döneminde sof ticareti için önemli bir merkezdi. Ancak zamanla Ankara’daki ticari hayatın değişmesiyle işlevini yitiren han, farklı amaçlarla kullanılmıştır. Osmanlı’nın son dönemleri ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında cezaevi ve depo olarak kullanılan yapı, aynı zamanda Ankara’da ilk sinema gösterimine de ev sahipliği yapmıştır.
YERALTINDAN BİRLEŞTİRİLDİ
2012 yılında Rahmi M. Koç Müzecilik ve Kültür Vakfı tarafından satın alınan Safranhan, aslına sadık kalınarak kapsamlı bir restorasyondan geçti. Tarihi yapının mimari dokusunu koruyan restorasyon çalışmaları, 2016 yılında tamamlandı. 2 Haziran 2016’da Çengelhan Müzesi bünyesine katılan Safranhan, yeraltından müzeyle birleştirilerek modern bir sergi alanına dönüştürüldü.
Restorasyon sırasında üstü camla kaplanan avlu, bugün sergileme alanı olarak kullanılıyor. Zemin katta “Karayolu Ulaşımı, Matbaa, Makineler”, birinci katta ise “İletişim, Bilimsel Aletler, Havacılık, Günlük Yaşam ve Eski Ankara Yazıhanesi” gibi çeşitli temalarda tarihi nesneler sergileniyor.