Özel Polatlı Can Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Zeynep Bayrak, endometriozis hakkında önemli bilgiler paylaştı. Op. Dr. Bayrak, endometriozisin rahmin iç yüzeyini kaplayan endometrium dokusunun rahmin dışında büyüdüğü ağrılı bir hastalık olduğunu belirterek, ‘’Endometriozis genellikle pelvik doku, yumurtalıklar, fallop tüpleri, mesane ve bağırsak üzerinde gelişir ancak nadir olarak uzak organları da etkileyebilir. Üreme çağındaki kadınların yaklaşık %10’unda görüldüğü tahmin edilen endometriozis, kısırlığın en önemli sebepleri arasında yer almaktadır’’ dedi.
ENDOMETRİOZİS (ÇİKOLATA KİSTİ) NEDEN OLUR?
Hastalığın nedenleri hakkında bilgi veren Op. Dr. Bayrak, ‘’Nedeni tam olarak bilinemeyen endometriozis hastalığının en olası nedeni retrograd adet akışıdır. Regl döneminde dökülen dokunun bir kısmı fallop tüpü yoluyla pelvis gibi vücudun diğer bölgelerine akar. Bu dokular rahim dışındaki bölgelerde büyümeye bağladığında endometriozis meydana gelir.Bu büyüme aynı zamanda şiddetli vajinal kanamayla birlikte adet döneminde ağrı alt karın bölgesinde şiddetli ağrı gösterebilir.
Endometriozis (Çikolata kisti) hastalığına yol açabilecek faktörler şöyle sıralanabilir:
Retrograd adet akışı
Genetik faktörler
Bağışıklık sisteminde meydana gelen problemler
Östrojen hormonu
Endometriozisin görüldüğü yerler:
Yumurtalıklar
Fallop tüpleri
Rahmi yerinde tutan bağlar, dokular
Rahim kas dokusu (adenomyozis)
Bağırsaklar
Mesane, idrar boruları
Akciğerler, beyin ve cilt gibi vücudun diğer bölgelerinde nadiren görülebilir’’ ifadelerini kullandı.
ENDOMETRİOZİS BELİRTİLERİ NELERDİR?
Endometriozis olan hastalarda, ‘’Alt karında ağrı, şiddetli adet sancısı, mesane ya da bağırsakta kanama şişkinlik hissi, yorgunluk ve enerji düşüklüğü kısırlık, cinsel ilişki esnasında ya da sonrasında ağrı sindirim problemleri’’ gibi belirtiler olduğuna dikkat çeken Op. Dr. Bayrak, nasıl tespit edildiği ile ilgili şu açıklamalarda bulundu:
‘’Ön tanı için hastanın detaylı öyküsü, belirtileri oldukça önemlidir. Hasta öyküsünden elde edilen, sonradan başlayan adet ağrıları, karın alt bölgelerinde ağrı, cinsel ilişki sırasında ağrı, kendiliğinden çocuk sahibi olamama, büyük tuvaletin yapılması sırasında ağrı gibi bulgular hastalığın belirlenebilmesi için önem taşımaktadır. Jinekolojik muayenede varsa vajende yerleşimli endometriotik nodüller görülebilir. Çikolata kistleri palpe edilebilir. Muayene ile birlikte yapılan jinekolojik ultrasonda çikolata kistleri tanısı daha net konulabilir. Jinekolojik muayene ile şiddetli endometriozis vakalarının % 70’ine ön tanı konulabilmektedir. Endometriozis teşhisi için en kesin yöntem cerrahi yöntemlerdir. Hastalığın teşhis ve tedavisi için en yaygın cerrahi yöntem, laparoskopidir. Endometriozis odaklarından alınan biyopsinin patolojik incelemesi ile kesin tanı koyulur.’’
ENDOMETRİOZİS NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Endometriozis tedavisinin genel olarak bakıldığında ilaç tedavisi ve cerrahi tedavi olmak üzere iki farklı kategoriye ayrıldığını belirten Op. Dr. Bayrak, ‘’Endometriozis tedavisi genel olarak bakıldığında ilaç tedavisi ve cerrahi tedavi olmak üzere iki farklı kategoriye ayrılır. Ancak hastalığın ilerlemesini durdurabilecek herhangi bir tedavi henüz mümkün değildir. Yalnızca hastalığın semptomlarını hafifletmek ve doğurganlık oranlarını artırmak için başvurulan tedavi yöntemleri bulunur’’ dedi.
Hamile kalmak istemeyen kişiler için hormonal doğum kontrolünün genellikle tedavinin ilk adımı sayılabileceğini belirten Op. Dr. Bayrak, bu tedavi yönteminde doğum kontrol hapları ve doğum kontrol iğnelerinin kanamayı durdurmayı, endometriosiz ağrısını azaltmayı amaçladığını söyledi. Ayrıca hamile kalmaya çalışan kişiler için ise hastalığın evresine, yarattığı hasar ve problemlere uygun olarak tedavi bireyselleştirilir. Bu tedavi kapsamı, destekleyici ilaç tedavilerinden tutun radikal cerrahiye kadar uzanabildiğini ifade etti.
ENDOMETRİOZİS AMELİYATLARI
Op. Dr. Bayrak, son olarak Endometriozis ameliyatları ile ilgili ise şu bilgileri paylaştı: ‘’Genellikle yaşam kalitesini bozan, şiddetli semptomların görüldüğü hastalarda cerrahi tedavi seçenekleri tercih edilir. Endometriozis ameliyatında tüm lezyonların çıkarılması ve anatominin olabildiğince düzeltilmesi sağlanır. Ameliyat sonrasında gebelik planlanmıyorsa, gözle görülemeyen mikro düzeydeki lezyonların baskılanması ve hastalık nükslerinin önlenmesi için baskılayıcı tedaviye devam edilebilir.’’
