Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Akdeniz Bölgesi'nde başlayan ayçiçeği hasadında çiftçilerin beklenen verimi alamadığını duyurdu. Bayraktar, ayçiçeğinin ülke ekonomisindeki önemli rolüne dikkat çekerek, tohumlarının yüksek yağ içeriği ve küspesinin değerli yem olarak kullanımına vurgu yaptı. Ancak, 2023 yılında ekim alanlarının azalması ve iklim değişikliği nedeniyle verimde düşüş yaşandığını belirtti.
Bayraktar, 2022 yılında rekor üretim gerçekleştirilmesine rağmen, fiyatların düşük olması nedeniyle 2023'te üretimin 2 milyon 198 bin tona gerilediğini ifade etti. Türkiye İstatistik Kurumu'nun tahminlerine göre, bu yıl üretimin %8,7 artışla 2 milyon 390 bin ton olması bekleniyor. Ancak, bahar aylarında yetersiz yağış ve aşırı sıcaklıkların verimi olumsuz etkilediğini belirtti.
ÜRETİCİ FİYATLARI YETERSİZ
Türkiye’de ayçiçeği üretiminin yıllardır yeterli seviyeye ulaşılamadığını belirten Bayraktar, artan nüfus ve tüketimle birlikte yeterlilik oranının %51’e düştüğünü söyledi. Üretim açığının ithalat yoluyla karşılandığını ve 2023'te ayçiçeği ürünleri için 2 milyar 67 milyon dolar ödendiğini vurguladı. Son 5 yılda ithalat bedelinin %117 oranında arttığını ifade etti.
Ayçiçeği üreticilerinin yeterli gelir elde edebilmesi için fiyatların artması gerektiğini dile getiren Bayraktar, Çukobirlik’in 2024/2025 kampanya dönemi için belirlediği 15 lira 30 kuruşluk brüt kilo başına alım fiyatının yetersiz olduğunu söyledi. Bayraktar, alım fiyatlarının artan maliyetler ve enflasyon oranlarını da göz önünde bulundurması gerektiğini belirtti.
TÜKETİCİ FİYATLARI YÜKSELİYOR
Üretici fiyatlarının maliyet seviyesinde kaldığını, tüketici fiyatlarının ise arttığını belirten Bayraktar, 2024'ün ilk yarısında ayçiçeği yağı litre fiyatının %47 oranında artarak 67 liraya yükseldiğini söyledi. Üretimin artırılması gerektiğini vurgulayarak, ayçiçeği üretiminin planlamasında öncelikli ürünler arasında yer alması gerektiğini ifade etti.
Bayraktar, yüksek girdi maliyetleri nedeniyle çiftçilerin zorlandığını, mazot fiyatlarının %78,5, gübre fiyatlarının %51, tarım ilacı fiyatlarının ise %58 oranında arttığını belirtti. Ayçiçeği üretiminin desteklenmesi gerektiğini, prim, gübre ve mazot desteklerinin girdi enflasyonu oranında artırılması gerektiğini söyledi. Ayrıca, gümrük vergilerinin yüksek tutulmasının iç üretimin korunması açısından önemli olduğunu vurguladı.
Bayraktar, üreticilerin emeğinin karşılığını alması ve ülke içi üretimin artırılması için gereken tüm önlemlerin alınmasını talep etti.
