Türkiye, dünyanın en büyük ikinci bal üreticisi konumundayken, 2024 yılı verileri sektördeki gerilemeyi ortaya koydu. Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de bal üretimi bir önceki yıla göre yüzde 16,9 oranında düşerek 95 bin 492 tona geriledi. Üretimdeki bu ciddi azalma, sahte bal krizini yeniden gündeme taşıdı.
ANKARA SAHTE BAL ÜRETİMİNDE MERKEZ KONUMUNDA
Türkiye genelinde yaklaşık 9 milyon kovan bulunuyor ve 100 bin arıcı ailesi bu sektörden geçimini sağlıyor. Arıcılık sektörü, yıllık 10 milyar TL'lik ekonomik büyüklüğe sahipken, bal üretiminde yaşanan gerileme, sahte bal ticaretinin giderek yaygınlaşmasıyla daha büyük bir sorun haline geldi. Son aylarda yapılan denetimlerde binlerce ton sahte bal ele geçirilirken, Ankara’nın sahte bal üretiminde merkez konumuna gelmesi dikkat çekiyor.
SAHTE BAL NASIL ANLAŞILIYOR?
Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği’ne göre, arı görmeden tamamen yapay malzemelerle üretilen ballar "taklit ürün", üretim ya da depolama sürecinde uygunsuz koşullara maruz kalan ballar ise "tağşiş ürün" olarak sınıflandırılıyor. Sahte bal üretiminde kullanılan maddeler arasında yapay bal aroması, renklendiriciler ve tatlandırıcılar, glikoz ve mısır şurubu, suni petekler yer alıyor. Özellikle sahte balın iç piyasada yaygınlaşması, gerçek bal üreticilerini zor durumda bırakırken, doğal balın değerinin düşmesine de neden oluyor.
Bal üretimindeki düşüş, arıcılık sektörünü ciddi şekilde etkiliyor. Üreticiler, sahte balın piyasayı ele geçirmesi nedeniyle doğal bal üretiminde azalma yaşandığını ve arıcılık mesleğinin giderek daha zor hale geldiğini belirtiyor.