1 Temmuz 2024 itibarıyla sona eren "yüzde 25 zam sınırı" uygulamasının ardından, Türkiye'deki kira artış oranları yeni bir döneme girdi. Hükümetin son iki yıldır uyguladığı yüzde 25 kira zammı sınırlamasının kaldırılmasıyla, kira artışları artık Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) 12 aylık ortalaması baz alınarak belirlenecek.
TÜFE VERİLERİNE GÖRE KİRA ARTIŞ ORANI
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 3 Temmuz 2024'te Haziran ayı enflasyon verilerini açıkladı. Bu verilere göre, Haziran 2024'te aylık enflasyon yüzde 1.64, yıllık enflasyon ise yüzde 71.60 olarak gerçekleşti. Bu oranlar doğrultusunda, Temmuz 2024 kira artış oranı yüzde 65.07 olarak belirlendi.
YENİ KİRA ARTIŞ ORANI NASIL HESAPLANACAK?
Temmuz ayında yapılacak kira artışları, TÜFE'nin 12 aylık ortalaması dikkate alınarak hesaplanacak. TÜİK'in belirlediği yüzde 65.07'lik artış oranı, hem ev sahipleri hem de kiracılar için geçerli olacak. Son iki yıldır yüzde 25 ile sınırlandırılan kira zamlarının sona ermesi, kira bedellerinde önemli artışlara yol açacak. Temmuz 2024 itibarıyla kira kontratlarını yenileyecek olan ev sahipleri ve kiracılar, TÜİK’in açıkladığı yeni oranı dikkate alarak sözleşmelerini güncelleyecekler.
UZMANINDAN DEĞERLENDİRME
Ankara Tüm Emlakçılar Odası ( ATEM) Başkanı Hakan Akçam, TÜİK’in açıkladığı yeni zam oranının ev sahiplerine ve kiracılara etkilerini polatlıpostası.com’a değerlendirdi. Akçam, böyle bir zam oranını beklediklerini ifade ederek yeni zam oranının çok yüksek olduğunu belirtti. Vatandaşların kira fiyatlarını ödeme konusunda zorluk yaşadığı bir dönemde böyle bir artışın, özellikle iki yıl içerisinde ev kiralayan kişilere çok ağır geleceğini vurguladı. Akçam, ödeme zorluğu yaşayan kiracıların zorlanacağını belirterek şunları aktardı:
"Kira artış oranlarıda hem ticaride hem konutta yüzde 65,07 olarak açıklandı. Zaten biz böyle bir beklenti içerisindeydik. Son iki yıl içerisinde ev kiralayan kişiler için tabii yüksek bir oran. Çünkü, 20 bine ev kiralayan kişi yüzde 65 oranında artış yaparsa, 33 bin 500 lira civarında bir kirayla karşı karşıya gelecek. Bu da ödeme zorluğu çeken kiracıları oldukça zorlayacak. Vatandaşımızın kira bedellerini ödeme noktasında zorluk çektiği bir dönemde de böyle bir artışın özellikle iki yıl içerisinde ev kiralayan kişilere çok ağır olacağını düşünüyoruz. Ama buna yönelik çalışmaların hiç hız kesmeden devam etmesi gerekiyor. Ki hükümetimiz bunu bu noktada ciddi çalışma var. Inşallah sahada da denetimi düzgün olur ve bu şekilde bu süreci atlatırız diye düşünüyoruz."
"EV SAHİPLERİ VE KİRACILAR ARASINDA CİDDİ SÜRTÜŞME OLABİLİR"
Yeni zamla birlikte kiracılar ve ev sahipleri arasında ciddi sürtüşmelerin yaşanabileceğini aktaran Akçam, sorunların arabuluculuk sistemiyle çözülebileceğini belirtti. Şu an için herhangi bir uzlaşma sorunu ile karşılaşmadıklarını belirten Akçam, ilerleyen günlerde böyle bir sorunla karşılaşacaklarını ifade etti. Akçam, kira artış oranlarının bir anda bu kadar yüksek oranlarla uygulanması yerine, zam oranlarının kademeli olarak artırılmasını istediklerini fakat böyle bir durumun olmadığını ve alınan karara uymak zorunda olduklarını belirterek şu açıklamalarda bulundu:
"Yeni dönemde, iki yıl içerisinde ev kiralayan kişilerin artışlarının yüksek olması ve önceki dönemlerde de geriden gelen kiracılarla ev sahipleri arasında ciddi bir sürtüşme olabilir. Ama, arabuluculuk sistemi yine devam ediyor. Ev sahipleri ve kiracılar arasındaki uzlaşmazlıklar ve itiraflar arabuluculuk sistemiyle mahkemeye taşınır. Şu an için görüntüde bir uzlaşma sorunu yaşayıp bizi akseden veya son bir iki gündür de bu tarz olaylarla karşı karşıya gelmedik ama önümüzdeki günlerde de geleceğiz diye bir durum söz konusu. Önerimiz bu yönde. Biz bu kira artış oranlarının kademeli olarak geçilmesini istemiştik. Keşke öyle olsaydı. Ama şu an için hazine ve Maliye Bakanlığımız bu yönde bir karar aldı. Biz de bu karara uymak zorundayız."
"YÜZDE 25'LİK ZAM KARARI YÜZDE 70 BAŞARISIZ OLDU"
İki yıl önce hükümetin, yüzde 25 oranında zam kararı almasının nedeninin fahiş fiyatların daha da yükseğe çıkmaması olduğunu belirten Akçam, o zaman alınan kararın yüzde 30 oranında başarılı, yüzde 70 oranında ise başarısız olduğunu ifade etti. Eğer yüzde 65.07'lik zammın vatandaşları ve ekonomiyi olumsuz etkilemsi durumunda hükümetin buna yönelik yeni kararlar alabileceğini aktardı.
""Yüzde 25 sınırını uygulayanların çoğu mutlaka bir sorun yaşadı. Dolayısıyla bu artış yine kiracılar için ağır olacak. İnşallah yine sıkıntılı bir dönem olmaz. Ancak önümüzdeki bir yıl içerisinde bu şekilde devam edecek gibi görünüyor. Eğer gidişat sıkıntılı bir sürece girerse, hükümet ve ekonomi yöneticileri bu yönde tekrar bir karar alabilir diye düşünüyoruz."
"YÜZDE 65,05'DEN FAZLA ARTIŞ YAPILMAMALI"
Akçam, yüzde 65,07'lik zam oranının maksimum bir zam oranı olduğunun altını çizerek, ev sahiplerine yüzde 65,07 den fazla kira artışı yapmamaları konusunda seslendi. Hükümetin yaptığı politikaları desteklediklerini ifade eden Akçam, enflasyon oranlarının bugün itibariyle en üst noktaya geldiğini vurgulayarak ekonominin düzelmesi için enflasyon oranlarının düşmesinin önemli bir faktör olduğunu belirtti. Akçaam, hükümetin aldığı yeni kararlar doğrultusunda önümüzdeki aylarda enflasyonun düşüşe geçeceği konusunda beklentide olduklarını ifade etti.
