Tezli tezsiz yüksek lisans arasındaki farklar nelerdir, tezli yüksek lisans nedir, tezsiz yüksek lisans nedir, tezli tezsiz yüksek lisanstan hangisi tercih edilmelidir? gibi soruların cevapları bu makalede verilecektir.
Ön Not: Bu yazı tezli yüksek lisans ile tezsiz yüksek lisans arasındaki farkları açıklamak için yazılmıştır. Amacınız yüksek lisans hakkında genel olarak bilgi edinmekse şu yazılarımızı da inceleyebilirsiniz.
Yüksek Lisans Nedir Neden Yapılır?
Yüksek Lisans Süresi ve Ders Sayısı
Günümüzde pek çok lisans mezunu öğrenci farklı sebeplerle (akademik kariyer, bir alanda uzmanlaşma vs.) tezli ya da tezsiz yüksek lisans programlarına kaydolmayı planlamaktadır. Aslında tezli yüksek lisans ve tezsiz yüksek lisans programları genel anlamda hedef kitleleri farklı programlardır.
Yüksek lisans eğitimi, adayları iş bulma konusunda da rakiplerinden 1 adım öteye taşımaktadır. Ülkemizde yüksek lisans programlarına bakıldığında tezli ve tezsiz yüksek lisans olmak üzere ikiye ayrıldığı görülecektir. Bu noktada akla şu soru gelebilir. Peki bunlardan hangisinin seçimi uygun olacaktır? Bu sorunun cevabını vermeden önce isterseniz bu iki programa biraz yakından bakalım daha sonra da bu sorunun cevabını verelim.
Tezli Yüksek Lisans Nedir?
Tezli yüksek lisans programları genellikle 7 ders (3 veya 4'ü zorunlu) 1 seminer dersi, 1 uzmanlık alan dersi ve 1 tezden oluşur. Derslerin içeriği daha çok teoriye yöneliktir. Ortalama tamamlama süresi ilk yıl ders yılı ikinci yıl tez yılı olmak üzere toplamda 2 yıldır. Tezli yüksek lisansa kabul için bir lisans programından mezun olmak ve ALES, Yabancı Dil puanına sahip olmak gerekir. Gerekli minimum ALES, Yabancı Dil puanı ve lisans ortalaması her okul tarafından belirlenir ve enstitü sayfalarında ilan edilir. Devlet okullarındaki tezli yüksek lisans öğrencileri öğrenimlerini program süreleri içinde tamamladıkları takdirde öğrenim harcı ödemezler ve ücretsiz eğitim alırlar. Program sürelerini aşmaları halinde her bir dönem için öğrenim harcı öderler. Tezli yüksek lisans programlarında dersler hafta içi gündüz saatlerindedir.
Tezsiz Yüksek Lisans Nedir?
Tezsiz yüksek lisans programları genellikle 10 adet ders ve 1 adet bitirme projesinden oluşur. Dersler içerik olarak daha çok pratiğe ve uygulamaya yöneliktir. Ortalama süresi bir buçuk yıl olsa da bu programdan programa değişiklik gösterebilmektedir. Bazı tezsiz yüksek lisans programları 1 yıl sürelidir. Tezsiz yüksek lisans programları için ALES puanı şartı yoktur. Genellikle Yabancı Dil puanı şartı da bulunmamaktadır. Dersler genellikle hafta içi akşam saatlerindedir. Öğrenim ücretleri programdan programa farklılık göstermekle birlikte genel olarak baktığımızda devlet okullarında 5.000 TL ile 12.500 TL arasında değişmektedir. Bazı tezsiz yüksek lisans programları kabul şartı olarak iş tecrübesi isteyebilmektedir.
Tezli Yüksek Lisans - Tezsiz Yüksek Lisans Hangisini Seçmeliyim?
Akademik kariyer için günümüzde tezsiz yüksek lisans kabul edilmemekte tezli yüksek lisans yapılmazsı istenmektedir. Bir akademisyen adayı tezli yüksek lisans programı olan 2 yıl boyunca teori yoğunluklu dersler almaası tez hazırlaması ve bilimsel yayınlar (makale, bildiri vs.) yapması beklenmektedir. Fakat buradan tezli yüksek lisansı sadece akademisyen adaylarının yapması gerektiği sonucun varmak doğru değildir. Özel sektörde ya da kamuda çalışan ve güçlü teorik bilgiye ihtiyaç duyan pek çok insan da tezli yüksek lisansı tercih etmektedir. Hatta doktora yapan özel sektör çalışanlarına da ara sıra rastlamak mümkündür.
Tezsiz yüksek lisans ise aslında doğrudan özel sektörü hedef kitle olarak belirleyen bir programdır. Zira pek çok tezsiz yüksek lisans programında iş tecrübesi istenmesi, ALES puanının gerekmemesi, derslerin akşam saatlerinde yapılması tamamıyla özel sektör çalışanlarını hedef alan girişimlerdir. Özel sektör çalışanları uzmanlaşmak istediği bir konuda tez yazma ve teori yoğunluklu derslerle uğraşmak yerine tezsiz yüksek lisans yaparak daha kısa bir sürede ihtiyaç duyduğu pratik bilgileri elde edebilmektedir. Günümüzde en çok tercih edilen tezsiz yüksek lisans programı işletme tezsiz yüksek lisansıdır. Bu program işinde yükselmeyi hedefleyen hemen hemen her meslekten insanın başvurduğu ve diplomasını aldığı bir programdır.
