Malabadi Köprüsü hangi devlete ait? Malabadi Köprüsü hikayesi nedir? Malabadi Kürtçe ne demek? Malabadi Köprüsü hangi illeri bağlar? gibi aramalar yapılıyor. Sorularının cevaplarını haberimizde derledik...
Malabadi Köprüsü hangi devlete ait?
Evliya Çelebi'ye göre bu köprü Abbasilere ait bir mimari şaheserdir. Köprüyü Abbasi hanedanından zengin bir tüccarın hayır amacıyla yaptırdığı Seyahat isminde söyleniyor. Ancak Artukoğulları Beyliği'ne ait olduğu da söylenmekte olup 1147 yılında Artuk'un torunlarından İlgazioğlu Timurtaş tarafından yaptırılmıştır. Mostar köprüsünün ikizi sayılıyor. Tek kemerli olan bu köprüye iki yoldan ulaşım sağlanmakta olup, üzerine insanların dinlenmesi, uyuması ve dış tehlikelerden korunması için odalar inşa edilmiştir. Ulaşıma olanak sağlamanın yanı sıra birçok işlevi de yerine getiren bu sanat şaheseri, Batman'a gidenlerin mutlaka edinmesi gereken bir eser.
Silvan-Bitlis güzergahı ve Batman Çayı üzerindedir; Her iki tarafı eğimli ve kuzey-güney yönünde uzanan köprü, 38,60 metre genişliğinde tek sivri kemerden oluşuyor. Köprünün uzunluğu yaklaşık 150 metre, tabliye genişliği 7,20 metre, yüksekliği ise su seviyesinden kilit taşına kadar 19 metredir. Renkli taşlardan yapılmış olup onarımlarla günümüze kadar gelmiştir. Malabadi Köprüsü dünyanın en geniş taş köprüsüdür. Köprü, Diyarbakır il sınırları içerisindedir. Pruvanın her iki yanında, iç tarafta özellikle sert kış şartlarında karavan ve yolculara sığınak görevi gören iki oda bulunmaktadır. Köprü bekçilerinin de kullandığı bu odaların daha önce koridorlarla ve yolların fonlarıyla bağlantılı olduğu, bu koridorlardaki araçlarla birlikte gelen kervanların ayak seslerinin daha da duyulabildiği söylendi. . Evliya Çelebi gezi günlüğünde köprüden şöyle diyor: “Malabadi köprüsünün levhası Ayasofya'nın kubbesine giriyor”. Bundan bahsetmemişti. Köprünün her iki yanında kale kapısı gibi demir kapılar bulunmaktadır. Bu kapıların içinde kemerin altında hanlar ve sağda ve solda köprünün temelleri vardır, böylece sağdan ve soldan gelip gidenler zamanında misafir olur. Köprünün kemerinin altında çok sayıda oda bulunmaktadır. Bazıları yayın diğer tarafında demir gösterilerine katılan adamlarla, bazıları ise ağları ve oltalarıyla balıkçılarla sohbet ediyor. Bu köprünün sağında ve sonunda güzel pencereli odalar bulunmaktadır. Köprünün sağdaki tüm korkulukları ve çözümü Nahçıvan çeliğinden yapılmıştır. Ancak gücünü kafesli parmaklıklar yapmak ve mevcut el becerisini göstermek için kullanan bir demirci de var. Doğrusunu söylemek gerekirse usta mühendis tüm gücüyle bu köprüde öyle bir sanat ortaya koymuş ki, daha önceki mimarların hiçbirinde bu ustalık gösterilmemiştir. Albert Gabriel de köprüyle ilgili şunları söylüyor: “Modern statik hesabın olmadığı dönemde böyle bir eser, o dönem için hayranlık ve takdirle karşılanırdı. Ayasofya'nın kubbesi bu şekilde Balkanlar'a, Türkiye'ye, Orta Doğu'ya girdi, köprünün temeli üzerinde, O dönemde köprü yok.
Malabadi Köprüsü hikayesi nedir?
Malabadi Köprüsü aynı zamanda bir aşk şaheserine de ev sahipliği yapıyor. Konuyla ilgili çok yaygın aşk hikayeleri var. Dilden dile dolaşan en büyük aşk hikayesi, yanlış isimlendirilen kişilerin ve onun büyük aşkının hikayesidir. Kötülük karşı kıyıda bir kıza aşık oldu. İki çifti güvence altına almak için karşı kıyıya geçmelisiniz. Bir gün genç kız bu mesafeye daha fazla dayanamaz ve Bad'e gitmek için suya atlar. Genç kız suya atlar ancak karşı kıyıya varamadan nehrin akıntısına kapılır. Azgın sular iki çifti ayırdı.
Malabadi Köprüsü'nün inşaatına eski bir köprünün yıkılmasıyla başlandı. Bu aşk hikâyesine konu olan köprü, var olmayanın ölümüne sebep olan eski köprüdür. Eski köprü, karşı kıyıya erişim yoluyla insanların yaşamlarını iyileştirmek için inşa edildi. Söz konusu aşk hikâyesinin bugün bilinen Malabadi Köprüsü ile hiçbir ilgisi bulunmamaktadır.
Malabadi Köprüsü'nün hikayesinin gerçek olup olmadığı da merak konusu olabilir. Hayatta kalan söylentiler, bu hikayenin doğru olma ihtimalinin yüksek olduğu yerde ortaya çıkıyor.
Malabadi Kürtçe ne demek?
Silvan'daki Malabadi manzarasının 12. yüzyılda Artuklular tarafından yapıldığı iddia edilse de bu köprünün de Mervaniler tarafından yapılmış olabileceği düşünülüyor. Çünkü Kürtçe'de Mala Bad, "Bad'ın evi, malı" anlamına geliyor. Bad ise kurucusu Marwani'nin kurucusu olduğunu hatırlamakta fayda var.
Malabadi Köprüsü hangi illeri bağlar?
Anadolu'nun güneydoğu bölgesinde yer alan Malabadi köprüsünün nereye bağlandığı oldukça merak ediliyor. Tarihi Malabadi Köprüsü, El Cezire yani Mezopotamya'nın geniş bölgesi olan Diyarbakır'da bulunmaktadır.
Diyarbakır ve Batman Yolu üzerinde yer alan köprü aynı zamanda Batman Çayı'nın da üzerinde yer alıyor. Orta Çağ mimarisine sahip Malabadi Köprüsü, Timurtaş Bin-i İlgazi tarafından yaptırılmıştır. Bu bilgi köprünün üzerindeki kitabeden elde edilmiştir. Köprü geçmişte restorasyonlardan geçmişti.
