Ülkede son günlerde soğan ithalatı yapılması konuları gündemde yer alıyor. Bu konuyla ilgili üreticiler soğan fiyatlarının düşüşünden dolayı ellerindeki malları satıyor. Türkiye Pazarcılar ve Seyyar Satıcılar Federasyon Başkanı ve Polatlı Pazarcılar ve Seyyar Satıcılar Esnaf Odası Başkanı Ali Karaca, son dönemlerde ülke gündeminde olan soğan ithalatıyla ilgili soğanın son durumu değerlendirdi. Karaca soğan ithalatının olmayacağını dile getirdi.
KARACA: FİYATLAR DÜŞEREK HEPSİ ZARAR ETTİ
Türkiye Pazarcılar ve Seyyar Satıcılar Federasyon Başkanı ve Polatlı Pazarcılar ve Seyyar Satıcılar Esnaf Odası Başkanı Ali Karaca soğan ithalatıyla ilgili şu ifadelere yer verdi; “Biz özellikle bu konuda son günlerde duyumlar duyduk ve duyumlar içinde gerek Ticaret Bakanı gerek Tarım Bakanımızın nezdinde toplantıya katıldık. Türkiye'de 356 bin üyesi olan Türkiye Sebzeciler meyveciler ve seyyar satıcılar federasyonu olarak komisyonda görev aldığımız için bizde toplantıya katıldık. Bildiğiniz gibi Türkiye genelindeki haller olsun, pazarlar olsun bizlere bağlı olduğu için bu konuda bizimde fikir ve düşüncelerimizi orada beyan ettik. Üreticinin oradaki maliyetlerini soğanın, patatesin, kavunun, karpuzun üreticinin bu yıl ürettiği tüm ürünlerden ne kadar zarar ettiğini orada masada beyan ettik. Kalem kalem giderleri anlatarak yetkili makamlardaki bütün bakanımız olsun bakan yardımcılarımız olsun bilgilendirdik. Bu söylenti şu amaçla yapıldı. Bu söylenti bu dönem soğanda ciddi anlamda rekolte yüksek. Patateste de yüksek. Fakat rekoltenin yüksek olmasından dolayı fiyatlar çok düşük. Şu an bütün pazarlarda ve hallerde en ucuz sebze soğan ve patates. Bu üretici kardeşlerimiz gerek halci kardeşimiz gerek pazarcı kardeşimiz nisan ayından, mart ayından başlayıp Reyhanlı, Urfa, Ceyhan, Ödemiş bu bölgelerde tutup Polatlı’ya kadar hep zarar etti. Hem üretici zarar etti hem de bu işi yapan tüccar arkadaşlarımız bu ticaretten para kazanmadılar. Çünkü rekolte aşırı yüksek olduğu için üründe de rekolte yüksek olması talep doğrultusunda düşük olduğu için fiyatlar düşerek hepsi zarar etti.”
SOĞANDA İTHALAT YOK
“Maliyetler çok yüksek. Maliyetleri kimse anlatmıyor. Şimdi soğanın tarlada maliyeti köyse 8 TL VE 7 TL arası. Bunu depoya çekme parası var, nakliye parası var ve depoya çekmesinden sonra soğanın çürümesi, erimesi, patatesin çürümesi, erimesi fire vermesi var. Bu şekilde soğanın şu anki fiyatı 11-12 lira alıyor. Zaten köyde maliyet 12 lira. Şu fiyatlarla köylü para kazanmıyor, zarar ediyor. Tüccarda para kazanmıyor. Yani şu an pazarlarda soğan 20 liraya satılıyor ama bu çok para değil. Diyeceksiniz pazarda 15-12 liraya satılıyor. Bunlar çok para değil. Nakliye zaten 2-3 lira. Buradan gidişle ambalaj ücretleri var, hammal ücretleri var soğana tekrar depolarda işçilik ücreti var, servis ücretleri var, çavuş parası var. Bunlar hiç anlatılmıyor. Tarlada şu para markette ne para. Ama maliyeti anlatın. Maliyeti ikiye, dörde, beşe katladı ya. Kimse bunu anlatmıyor. Sadece soğanın torbalama ücreti üç lira. Çapa parası da beş lira. Hani nerede köylünün daha mazot parası var, trafoya yaktığı enerji ücreti parası var, tohum parası var, gübre parası var, bir ilacı, ot ilacı, mantar ilacı var köylü perişan durumda ya. Kimse bunu anlatmıyor. Sadece fiyatlar bu para. Öyle kolay değil ciddi anlamda maliyetler yüksek. Maliyetler yüksek olmasından dolayı bu sene köylü, üretici çok zarar etti. Şu an bu işi yapan tüccar arkadaşlarımın çoğu da battı. Kimse bunları konuşmuyor. Kimse zarar edeni konuşmuyor. Sadece sosyal medyada ve ulusal basında fiyatlarda artış var. Normal çünkü kış ayına giriyoruz. Bunu depoluyorsun. Arz talep konusunda işçilik yapıyorsun. Sevkiyatlarını yapıyorsun marketlere, hallere. Bunlar hep maliyet. Bekledikçe soğanda patates de fire verir. Bu fire ne yapar maliyeti yükseltir. Bu fiyatlarla zaten şu an vatandaşın en ucuz evine götürdüğü sebze oda soğan ve patates. Soğanda ithalat yok. Bunu özellikle dile getiriyorum. Hükümet bu konuda sıcak bakmıyor. Şu an üreticinin ne kadar zorda olduğunu bildiği için kesinlikle ithalat yapmayacak. Bu konuda elinde ürünü olan köylü arkadaşlarımız, esnaf arkadaşlarımız bu ithal gelecek korkusuna kapılıp ürünlerini ucuz bir şekilde satmasınlar. Zaten yeterince köylümüzde zarar etti. Esnaf kardeşlerimizde zarar etti. Halcılarda işçilerimizde zarar etti. Elindeki ürünün kıymetini bilsin. Türkiye’de yeter bile artar şu an depolarda soğan ve patates Türkiye’ye de yeter Avrupa’ya da yeter artar bile. Onun için ithalat yok. Dışarıdan soğan gelmeyecek. Kesinlikle böyle dedikodulara inanmayın. Ben bizzat yetkili makamlarla oturdum ve bunu da size burada bilgilendirmek amacıyla açıklıyorum.”
KÖYLERDE ÜRETİM YAPACAK İNSAN KALMADI
“Geçenlerde HaberTürk’de bir programa katıldım. Sunucumuz bana dedi ki 200 TL’den aşağı bamya yoktur. Dedim bedava. Bamyanın sadece toplama ücreti 100 lira. Bir işçi akşama kadar 10 kilo 13 kilo bamya toplar. Bamya dikenlidir ve eldivenle toplanır. Yevmiyesi de 1000 lira. Biliyorsunuz ulusal basında pazarları geziyorlar. Şu an Pazar yerlerinde fiyatlar bedava. Maliyetleri kimse anlatmıyor. Maliyetler o kadar üstüne koydu ki ambalaj arttı, işçilik arttı. Seralardaki ürünler kolay kolay ucuza mal olmuyor. Maliyeti yüksek. Bunlar maliyeti yüksek ürüne ucuz diyemezsiniz. Evinize domates, biber götüreceksiniz. Bu fiyatlardan dert yanacaksınız. Kurusa bakmayın yani biz her şeyden dert yanarsak yarın üretecek kimseyi bulamayız. Beş sene sonra bilemedin on sene sonra paranız olacak evinize götürecek gıda bulamayacaksınız. Çünkü köylerde üretim yapacak insan kalmadı. Yaş ortalaması 60-70 hep.”
UCUZ YOLLA TOPLAYIP ONDAN SONRA KENDİLERİ İSTEDİĞİ FİYATA SATACAK
“Bu dönem elinde mal olmayan büyük tüccar arkadaşlarımda kusura bakmasın köylüden ucuz yolla mal almak için böyle bir yaygara yaparak köylülerin elindeki malları ucuz yolla toplayıp ondan sonra kendileri istediği fiyata satacak. Biz buna müsaade etmeyiz kusura bakmasın. Köylü olmasa millet aç kalır. Bu ülkede üreten 85 milyona duyurun. 85 milyonda üretene sahip çıksın. Yok soğana darbe, yok ithal getir peki üreten ne yapacak? Hiç kimse kusura bakmasın ithalat yok.”
