Yemen'de etkili olan Husiler, Filistin-İsrail savaşında Hamas'a destek paylaşımı yapmasından sonra Husiler hakkında kim olduğu, tarihi ve askeri gücü hangi mezhepten olduğu hangi ülke kontrolü altında olduğu merak ediliyor. Peki, Husiler kimdir hangi mezhepten? Hamas'a destek paylaşımı yapan Husiler'in askeri gücü nedir?
Husiler Kimdir?
Husiler: Yemen'in Zeydi Kökenli Direniş Grubu
Husiler, Yemen coğrafyasında kök salmış, Zeydi inancına dayalı bir direniş grubudur. Adını, kurucusu Hüseyin Bedreddin el-Husi'den alır. Yemen'in kuzey bölgelerinde, özellikle Suudi Arabistan sınırında, kültürel ve dini etkinliklerle faaliyete geçmiş bir küçük grup olarak ortaya çıkmıştır.
2004 yılı, Husiler için önemli bir dönüm noktası oluşturdu. Bu yılda silahlı ayaklanma başlatarak adından söz ettirmeye başladılar. Bu tarihten itibaren İran'dan mali ve askeri destek almaya başladılar. 2015 yılında gerçekleştirdikleri mücadele sonucunda Yemen'in başkenti San'a'yı ve parlamentoyu ele geçirdiler. Bu zafer, Husiler'in etkinliğini ve nüfuzunu daha da artırdı.
Husilerin temel sloglarından biri, "Allah Büyüktür, İsrail'e ölüm, Amerika'ya ölüm, Siyonizm'e Lanet, İslam'a Zafer"dir. Bu slogan, Husi bayraklarında da sıkça görülür.
Husilerin silahlı gücü hakkında farklı tahminler bulunmaktadır. Tahminlere göre, 7.000 ila 30.000 arasında silahlı militanları bulunmaktadır. Bunun yanı sıra, Husi hareketinin 450.000'e yakın sivil destekçisi olduğu tahmin edilmektedir.
Ancak, Husilerin sadece askeri bir grup olmadığını belirtmek önemlidir. Aynı zamanda sosyal, kültürel ve dini etkinliklerle de öne çıkan bir yapıya sahiptirler. Bu nedenle, Husilerin etkinlik alanı sadece askeri değil, aynı zamanda toplumsal bir boyuta da sahiptir.
2015 yılında gerçekleşen San'a'nın ele geçirilmesi, Husiler için bir dönüm noktası oldu. Ancak, bu başarı aynı zamanda Yemen'deki siyasi istikrarsızlığın artmasına ve bölgedeki insani krizin derinleşmesine neden oldu. Husilerin bölgedeki etkisi ve faaliyetleri, uluslararası düzeyde dikkatle takip edilmektedir.
Husiler nereli?
Husiler, Yemen'in kuzeyinde, Suudi Arabistan sınırının hemen yanı başındaki Sada bölgesinde ortaya çıkan bir grup olarak bilinir. Bu grup, 1990'lı yılların başında kültürel ve dini faaliyetlerle ilgilenen bir topluluk olarak kuruldu. Husiler, zamanla Ensarullah Hareketi adını aldı ve 2004 yılında silahlı ayaklanma başlattı. Husiler, Yemen'deki çatışmalarda önemli bir rol oynadı ve zaman içinde siyasi ve askeri etkinliklerini artırdı.
Husi hareketi nedir?
Husi Hareketi, Yemen'deki Ensarullah Hareketi olarak da bilinir. Bu hareket, Yemen'in kuzeyinde, Suudi Arabistan sınırının yakınında bulunan Sada bölgesinde 1990'lı yılların başında ortaya çıkmıştır. Kültürel ve dini faaliyetlerle ilgilenen bir grup olarak başlayan bu oluşum, zamanla silahlı bir ayaklanmaya dönüşmüş ve 2004 yılında resmi olarak Husi ismini almıştır.
2014 yılında başlayan Husi Darbesi, 2015 yılına kadar süren çatışmaların sonucunda, başkent Sana'a'da hükûmetin ve cumhurbaşkanının istifa etmek zorunda kalmasıyla sonuçlanmıştır. Bu olay, Yemen'deki siyasi dengeyi kökünden değiştirmiş ve ülkede ciddi çatışmaların yaşanmasına neden olmuştur.
Husiler hangi mezhepten?
Osman'ı Hz.Ali'den önce halife oldukları için suçlu ya da kafir görmek şiiliğe aykırı görüşlere sahip olan Carudiye ekolüne mensup olan Husi lideri Bedreddin el-Husi'nin İran'ın Kum kentinde ve Lübnan'da gördüğü ilahiyat eğitimi sonucu 12 İmamcı Şii Caferi mezhebini kabul ettiğine dikkati çekiyor.
Yemen yönetimi kimin elinde?
Çatışma alanları
Suudi liderliğindeki koalisyon güçlerinden destek alan Yemen ordusu, 2022 yılında Husilere karşı ciddi bir ilerleme kaydedemedi. Taraflar Marib, Cevf, Beyda, Dali, Lahic ve Geçtiğimiz yıl zaman zaman hararetli çatışmaların yaşandığı Taiz cepheleri.
Yemen'deki iç savaşın en sıcak çatışma bölgelerinden biri de stratejik liman kenti Hudeyde'dir.
Koalisyon güçlerinin 7 yılı aşkın süredir Husi kontrolünde olan Hudeyde'yi geri alma girişimleri sonuç vermedi.
Her ne kadar hükümet güçleri Hudeyde'deki bazı kasaba ve bölgeleri kontrol etse de şehrin merkezi ve stratejik limanları Husilerin elinde.
Koalisyon ve hükümet güçleri tarafından kontrol edilen bölgeler
Suudi liderliğindeki Arap koalisyonu ve Yemen Cumhurbaşkanlığı Konseyi liderliğindeki Yemen hükümeti, ülkenin güneybatısındaki Taiz eyaletinin stratejik Bab el-Mendeb bölgesinden başlayarak Arap Denizi'ndeki tüm kıyı kasabalarını kontrol ediyor. Umman sınırında.
Geçici başkent Aden'i ve güneydeki Taiz, Ebyen, Lahic, Hadhramaut ve Mahra eyaletlerini kontrol eden hükümet güçleri, aynı zamanda petrol zengini Marib şehrinin yanı sıra Jawf'ın bir kısmını ve Dali ve Shabwa eyaletlerini de kontrol ediyor. .
Bu arada Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) Yemen hükümet güçlerine paralel olarak farklı isimler altında eğitip desteklediği Güney Geçiş Konseyi'ne (GGK) bağlı kuvvetler de ülkenin batısındaki Taiz'in kıyı bölgelerinden ayrılıyor. güneydeki Aden, Ebyen, Shabwa ve Hadramawt kıyı bölgelerinde faaliyet göstermektedir.
Birleşik Arap Emirlikleri'nin doğrudan desteğini alan bu güçler güney eyaletlerini ve Sokotra adasını kontrol ediyor. GGK ayrıca Dali ve Lahij'de Husilerle, Ebyen'de ise hükümet yanlısı güçlerle savaşıyor.
Yemen kıyısı açıklarında Aden Körfezi'nin ucunda 6 adacıktan oluşan Sokotra'da Suudi destekli Yemen hükümeti ile BAE destekli GGK arasında güç mücadelesi yaşanıyor.
Husi kontrolündeki bölgeler
Yemen'de hükümete karşı savaşan Husiler, 21 Eylül 2014'te ele geçirdikleri başkent Sana ile çevredeki Zemar, İbb, Reyme, Mahwit ve Amran vilayetlerinin yanı sıra Sada vilayetlerinin merkezi Hacca ve Hudeyde, Beyda ve Cevf'in bir kısmı. .
Husi milisleri Suudi Arabistan'ın Cizan bölgesini ve Sada şehri ile Kızıldeniz arasındaki komşu Hacca vilayeti'ni belirli bölgeler dışında kontrol altında tutuyor ve bu cephelerde hükümet birlikleriyle karşı karşıya kalıyor.
Bu arada Kızıldeniz'e kadar uzanan, hükümet kontrolündeki Taiz vilayetinin kırsal kesimlerinde Husiler ile askeri birlikler arasında zaman zaman sıcak temaslar kuruluyor.
Yemen'deki çatışmanın taraflarından biri de terör örgütü El Kaide'dir. Arap Yarımadası'nın en güçlü yapılarından birine sahip olan örgüt, ağırlıklı olarak çöl bölgelerinde ve bazı kıyı kentlerinde faaliyetlerini sürdürüyor.
Yemen'de insani kriz
İran destekli Husiler ile Suudi liderliğindeki koalisyonun desteklediği hükümet güçleri arasında yaklaşık 8 yıldır şiddetli çatışmalara sahne olan Yemen'de açlık ve yetersiz beslenme her geçen gün yaygınlaşıyor, yoksulluk ise giderek artıyor. İç savaşın harap ettiği, açlığın ve yoksulluğun hüküm sürdüğü ülkede çocuklar, ebeveynlerinin gözleri önünde yavaş yavaş ölüyor.
Ülkede yıllardır süren çatışmalarda 377 bine yakın insan hayatını kaybetti.
Dünyanın en fakir ülkelerinden biri olan Yemen'de iç savaşın yol açtığı insani kriz her geçen gün ağırlaşıyor.
