Türk-İslam devletlerinin dünya üzerindeki hakimiyetleri, yönetim biçimleri, anlayışları, süreçleri ve organizasyonları bu nedenler arasındadır. Bunlar arasında fütüvvet teşkilatı önemli bir yer tutmaktadır. Fütüvvet ne demektir, fütüvvet nedir gibi sorular merak konusudur. Fütüvvet ne demek? Selçuklular ve Osmanlılar arasında Fütüvvet teşkilatı nedir, ne iş yapar ve kimler kurdu, ne zaman kuruldu?
FÜTÜVVET NE DEMEK?
Fütüvvet; Fetâ kelimesinden gelen bütün bir kelimedir. Fütüvvet teşkilatına mensup veya her arzuya hükmedecek cesarete sahip olmak anlamına gelen fetâ; Yiğit, fütüvvet ise yiğit demektir. Fütüvvet, mesleki planlama ve örgütlenme ve mesleki örgütlenme olarak yiğitlik demektir. Fütüvvet tasavvufi yönü ile meslek örgütü olarak kendini ifade etmektedir. Kısaca anlam bakımından fütüvvet; Kendisini profesyonel bir dernek ve dini bir dernek olarak sunar.
SELÇUKLU VE OSMANLI'DA FÜTÜVVET TEŞKİLATI NEDİR, NE İŞE YARAR, KİMLER KURAR?
Abbasi Halifeliği döneminde kurulan Fütüvvet teşkilatı; Siyasî gücü düştükten kısa bir süre sonra dini gücünü kaybeden Abbasi Halifeliği içinde yükselen bir teşkilattı. En-Nasir Lidinillah Ebu'l-Abbas Ahmed'in halifeliği döneminde fütüvvet teşkilatında yeni bir adım atma fırsatı kendini gösterdi. O dönemde 34. Abbasi Halifesi liderliğindeki Fütüvvet teşkilatında Sultan I. Alaeddin Keykubad ve Ebu Hafs Ömer es-Sühreverdi vardı. Ahilik, Türk İslam tarihinde fütüvvet teşkilatı içinde teşkilatlanmışsa da daha sonraları farklı yapılanmıştır.
FÜTÜVVET TEŞKİLATINI KİM KURMUŞTUR?
Ahilik, fütüvvet teşkilatının sona ermesinden sonra Anadolu'da uzun süre ayakta kalmayı başarmıştır. Fütüvvet organizasyonu; Ortadoğu'da Horasan bölgesinden Anadolu'ya, Bağdat'a, Selçuklular ile Anadolu'ya ve oradan da Osmanlı Devleti'ne gelerek çok canlı yaşadı. Kırşehir şehrinde fütüvvet anlayışının üstadı olan kişi Ahi Evran olarak bilinir. Kentte yılda bir kez Ahi Evran'ı anma törenleri düzenleniyor. Zamanla, yani insan ahi; prestijli, zengin, zengin ve yüksek rütbeli. Bu teşkilat çok uzun süre Müslüman Türk gençliğinin öncüsü oldu. Bu gençleri farklı mesleklerde yetiştirmek amacıyla faaliyet gösteren fütüvvet teşkilatı, Türk Müslüman gençliğinin cesur, yiğit, atılgan, becerikli ve cömert olmalarına katkıda bulunmuştur.
