Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat Son zamanlarda artan ev satışlarıyla ilgili, "Emlakta da satış fiyatlarında köpük büyük ölçüde kalktı. Sahte ilan yoluyla fiyat şişirmelerine karşı cezai, caydırıcı tedbirler içeren yönetmeliğimiz 1 Kasım’da yürürlüğe girince piyasanın daha da gevşeyeceğini göreceğiz. Bir ekip kurduk ekibimiz çok sayıda ilanları takip ediyor, kısa süre içinde köpürten fiyat artışları ile ilgili kontrollerini yapıyor. Bir iki güne kadar da onun sonuçlarını açıklayacağız" dedi.
Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı ev satışlarıyla ilgili şöyle bir açıklama yaptı; "Taşınmaz ticareti hakkında yapılan yönetmelik değişikliği ile birlikte 1 Kasım tarihi itibarıyla taşınmaz ilanlarının yayınlanmasında yeni bir düzenleme yapılacak. Buna göre Özellikle ilan girişlerinde direkt mal sahibi kontrolü gerekse de ilan giren kişinin bu ilana ilişkin yetkisinin kontrolü kurulacak yeni bir sistem üzerinden yapılması planlanıyor.
Sahte ilanların ve ilanlardaki bilgi kirliliğinin önlenmesi hedeflenen düzenlemede mal sahibi olarak ilan girenlerin de gerçekten taşınmazın sahibi olup olmadığı ya da bu noktadaki akrabalık bağının da kontrol edilmesi hedefleniyor.
Bu çerçevede ilan portallarına doğrulanmış mal sahibi ve doğrulanmış taşınmaz kontrolü yapılmış ilanlar girilebiliyor olacak. Cumhurbaşkanımızın bu konuya ilişkin açıklamaları gerekse de Ticaret Bakanımızın açıklamalar gösteriyor ki gerek taşınmaz gerekse de ikinci el otomotiv ilanlarında bu sistemlerden yapılacak doğrulamalar ile daha gerçekçi fiyatların oluşması rekabet şartlarının normalleştirilmesi sağlanacaktır.
Bu sisteme ilişkin kontrollerde çalışmalar devam ediyor. E-Devlet sistemi üzerinden yapılacak olan doğrulamaların önümüzdeki günlerde nasıl şekilleneceğini bizler de sektör temsilcileri olarak takip ediyoruz. Bizim sektör temsilcileri olarak görüşümüz sistemi mümkün olduğu kadar KVKK ve veri paylaşımı yapmadan girilen bilgilerin doğruluğunun teyit edilmesi ve bu çerçevede ilanları yayınlayabilmemizdir.
Bu açıdan da emlak işletmelerinin de aynı zamanda portalların da yeni düzenlemeye tabi olacağını söylemek mümkün. Hatta yapılacak düzenleme mükerrer ilan girişlerine ilişkin de bazı düzenlemeler içerebilir. Bu durum portallardaki satışa ya da kiralamaya konu taşınmaz sayısında belli bir düşüşü beraberinde getirecektir. Piyasada daha doğru ilanların yayınlanmasına fayda sağlayacaktır.
KREDİ FAİZLERİ ÇOK YÜKSEK
Fiyat düşüşünün önemli nedeninin konut kredilerine getirilen sınırlama ve mevduat faizlerine verilen yüksek oranlar olduğunu ifade edebiliriz. Çünkü bu gerek otomotivde gerekse de taşınmaz ilanlarında genel bir düşüşü beraberinde getirdi.
Ayrıca ikinci eve yönelik kredi sınırlamalarının da krediye talebi azalttığı ve kredi hacimlerini gevşettiğini ifade edebiliriz. 1 Kasım düzenlemesi sonrasında doğrudan fiyatların ciddi oranda düşüşünü beklemiyoruz. Çünkü bu noktada aslında gerçekçi portföyler piyasada satılabilir değerlerde ilanlara konu olacaklardır. Bu durum doğru değer haritalarının oluşmasına da aynı zamanda fayda sağlayacaktır.
Düzenleme öncesinde de aslında satışa konu taşınmazların biraz daha arttığını ve son 2 ay içerisinde portallarda yayınlanan ilan sayısının yüzde 10-15 seviyelerinde artış gösterdiğini de söyleyebiliriz.
KİRALAR YÜKSELİŞE DEVAM EDİYOR
Konut kiralarında artışlar devam ediyor. Bunu birkaç başlıkta değerlendirmek lazım. Birincisi yıllık yaklaşık 900 bine yakın konut ihtiyacımız varken, üretimin 650 bin seviyelerinde kaldığını görüyoruz. Bununla beraber Bakan Bolat’ın da bahsettiği gibi şehirlerdeki kentsel dönüşüm özellikle inşaat üretiminde deprem bölgesine yoğunluk verilmesi ve deprem öncesi yapılara olan talebin azalması nedeniyle özellike kiralık konuta talep artıyor. Aynı zamanda parasını mevduat faizinde değerlendiren kişiler için de faiz oranlarının yüksek olması satın alma yerine kiralama talebini artıran bir unsurdur. Hiç şüphesiz geçen haftalarda başlayan üniversite öğrencilerinin taleplerinin de uzun bir aradan sonra kiralık gayrimenkulde piyasayı yükseltti. Bu açıdan baktığımızda kentsel dönüşüm çerçevesinde de yenilenme süreci devam eden evler açısından da farklı bölgelerdeki kiralık daireler gene yoğun talep görüyor.
YAZIN EVLİLİK SAYISI ARTTI
Yaz dönemi boyunca da evlenme sayısında yaşanan önemli artışlar azalan arz çerçevesinde kiralık fiyatlarını artırdı, hatta birçok yerde neredeyse kiralık daire bulunamaz hale geldi. Bu durum gayrimenkulde, özellikle konutlarda amortisman sürelerini düşürdü.
Tabi bir diğer husus da dairelerin kira sınırlaması nedeniyle boşalması sonrasında kiraya verilmesinin mal sahipleri tarafından da çok tercih edilmemesidir. Burada yüzde 25 sınırlaması ve kiracı mal sahibi arasındaki anlaşmazlıklar özellikle mal sahiplerini taşınmazlarını kiraya vermekten ziyade satmaya da yönlendiriyor diyebiliriz." diyerek konuşmasına son verdi.
