Karakaş, geçtiğimiz günlerde TBMM'ye sunulan ve engellilerin emeklilik düzenlemelerini kapsayan "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. Bu teklif ile birlikte, 2008 yılı öncesinde sigortalı olan engelli vatandaşların emeklilik süreçlerinde önemli değişiklikler yapılması öngörülüyor.
"ENGELLİLERİN ÇALIŞMA ŞARTLARI DEĞİŞİYOR"
Karakaş, mevcut SGK uygulamasında engelli emekliliğinin belirli sağlık raporları ve vergi indirim belgeleri ile yapıldığını hatırlatarak, bu uygulamanın artık değişeceğini açıkladı. Yeni düzenleme ile birlikte, vergi indirimi yerine, engellilerin çalışma gücü kaybı oranına göre sağlık raporları alınacağı ifade edildi. Karakaş, "Engellilerin emeklilik şartları değişiyor. Önceden, vergi indirimi belgesi ile emeklilik işlemleri yapılırken, şimdi bu süreç tamamen SGK'nın sağlık kurulları üzerinden, çalışma gücü kaybı oranına dayalı olarak yapılacak" dedi.
EMEKLİLİK MAAŞLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Engelli emekliliğiyle ilgili yapılan değişikliklerin, kişinin yaşam koşulları ve çalışma hayatı göz önünde bulundurularak belirlenmesi gerektiğine dikkat çeken Karakaş, "Emeklilik maaşları, enflasyon verileri ve gelişim hızlarına göre şekillenir. Yüksek enflasyon dönemlerinde emekli maaşlarında önemli değişiklikler görülebilir. Ancak, ne zaman emekli olunacağına dair birçok faktör bulunmaktadır. Bu faktörlerin başında ise kişinin çalışma hayatının ne kadar süre devam edeceği ve ne kadar gelir elde edebileceği yer alıyor" şeklinde açıklamalarda bulundu.
"İŞYERİNDEKİ MAAŞI İLE EMEKLİ ARASINDAKİ FARK DİKKATE ALINMALI"
Karakaş, emeklilik zamanı ile ilgili birden fazla parametrenin göz önünde bulundurulması gerektiğini belirterek, 2024 ve 2025 yıllarında emekli olma kararının kişisel duruma göre verilmesi gerektiğini söyledi. Kişinin yaşı, çalışma gücü, mevcut işinden aldığı maaş ile emekli maaşı arasındaki fark gibi unsurların bu kararda belirleyici olacağını belirten Karakaş, "Kişi, hangi yaşta olursa olsun, işyerindeki maaşı ile emekli maaşı arasındaki farkı dikkate almalı. Eğer işyerindeki maaş ile emekli maaşı arasındaki makas çok genişse, emekliliği erteleme kararı daha avantajlı olabilir" dedi. Ayrıca, çalışma hayatına devam edilmesi durumunda, fazla mesai, ikramiye ve prim gibi yan hakların da emekli maaşını etkileyebileceğini söyledi.
Kişinin kendi işyerini kurarak veya şirket ortağı olarak BAĞ-KUR'a geçmesi durumunda, emeklilik yaşının öne çekilebileceğini belirten Karakaş, bu tür bir durumda SGK'nın yapılan kesintileri durduracağını ve 2024 yılında emekli olmanın daha avantajlı olacağını ifade etti. "Kendi işyerini kuran bir kişi, SGK'nın yaptığı kesintilerden muaf tutulacak ve bu durum, emekliliği hızlandıran bir etken olacaktır" şeklinde konuştu.
"VERGİ İNDİRİMİ İLE ENGELLİ EMEKLİLİĞİ MÜMKÜN OLMAYACAK"
Engelli bireylerin emeklilik süreçlerine dair yapılan değişikliklerin sadece emeklilik şartlarını değil, aynı zamanda engellilerin çalışma hayatlarını da etkileyeceğini belirten Karakaş, "Yeni düzenlemeyle birlikte engelli bireylerin çalışma hayatına katılımı daha da kolaylaşacak. SGK'nın sağlık kurulları, engelli bireylerin çalışma gücünü dikkate alarak rapor düzenleyecek ve bu rapor doğrultusunda emeklilik işlemleri yapılacak. Dolayısıyla, vergi indirimi ile engelli emekliliği mümkün olmayacak" dedi.
Karakaş, bu yeni düzenlemenin engelli bireylerin daha objektif ve adil bir şekilde değerlendirilmesini sağlayacağını ve aynı zamanda sosyal güvenlik sisteminde norm ve standart birliğini artıracağını söyledi. Ancak, çalışma gücü kaybı esasına dayalı raporların engelli bireyler için daha zorlayıcı olabileceği konusunda uyarıda bulunarak, "Vergi indirimi ile yapılan emeklilik kolaylaştırıcıydı, ancak çalışma gücü kaybına dayalı raporlama, daha sıkı ve detaylı bir süreç olacak. Bu, engellilerin emekliliği için daha zorlayıcı bir sistem oluşturabilir" şeklinde değerlendirmede bulundu.
