Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu, Türk milletinin tarihinde önemli bir dönemeçtir. 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet ilan edilirken, bu büyük olay dönemin gazetelerinin manşetlerine yansıdı. Türk milleti için coşku ve umut dolu bir an olan Cumhuriyetin ilanı, dönemin basınında geniş bir şekilde yer aldı.
İşte, dönemin basınında Cumhuriyetin ilanını kutlayan manşetler ve bu büyük günün yankıları
"Bugün, Milletimizin En Büyük Bayramıdır"
29 Ekim 1923, dönemin gazetelerinin birinci sayfalarında "Bugün, Milletimizin En Büyük Bayramıdır" başlıklarıyla boy gösterdi. Hakimiyet-i Milliye gazetesinde atılan bu manşet, Cumhuriyetin ilanının ulusal bir bayram olduğunu vurguluyordu. Gazeteler, Cumhuriyetin getirdiği umut ve özgürlük ile dolu olan bu önemli günü kutlamak için özel sayfalar hazırladılar.
Kurtuluş Savaşı sırasında yayımlanan Hakimiyet-i Milliye, Cumhuriyet'e ilişkin tam sayfa açıklama yapmıştı. Başlıkta ülkenin yeni yönetim şekli ve ilk cumhurbaşkanının fotoğrafı yer alıyordu. "Gazi Mustafa Kemal Paşa dün gece saat 9'a çeyrek kala oybirliğiyle cumhurbaşkanı seçildi." İfadesi kullanıldı.
Türkiye'nin ilk resmi haber ajansı Anadolu Ajansı da Fransızca bültenle cumhuriyeti dünyaya duyurmuştu. Bültende Cumhuriyetin ilan süreci anlatılıp, Gazi Mustafa Kemal'in cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından yaptığı konuşmaya yer verilmişti.
Milli Mücadeleyi destekleyen gazetelerden olan İkdam ve İleri gazeteleri de yeni rejimi ilk sayfadan duyurdu. "Halk Fırkası toplantısında Gazi Paşa'nın önerisi kabul edildi, devletin şekli Cumhuriyet oldu" denilmişti.
Cumhuriyet’in ilanı yalnızca ülke sınırlarında da kalmamıştı. Bugün, dünyanın en büyük ve önemli gazetesi sayılan 1851 yılında kurulan Amerikan The New York Times gazetesi, 30 Ekim sabahı verdiği haberde Cumhuriyet’in ilanını şu manşetle duyurmuştu:
"Angora oyları Türkiye'yi bir cumhuriyet yapar; Kemal Paşa ilk cumhurbaşkanı seçildi”
Dönemin basını, Cumhuriyetin ilanını Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinde gerçekleşen büyük bir başarı olarak gördü. "Atatürk'ün Önderliğinde Büyük Bir Devlet Kuruldu" başlıkları, Atatürk'ün liderliği ve vizyonunun Cumhuriyetin temelini attığını vurguladı.
Cumhuriyetin ilanı, Türk milletinin bağımsızlık ve özgürlüğü için verdiği mücadelenin ödülüdür. Dönemin basını, bu büyük günü coşku ve umutla kutlayarak Türk milletinin bağımsızlık ve ulusal birliğine olan inancını yansıttı. Cumhuriyet, Türkiye'nin modernleşme ve ilerleme yolculuğunun başlangıcıdır ve dönemin basını da bu önemli olayı tüm dünyaya ilan etti.
Haber: Tuğba Akkesen
