Bengi kelimesi, "sonsuzluk, ebedi" anlamına gelir. Oyunun adının kökeni, Orhun Kitabeleri'nde "bengü" olarak geçen sözcüklere kadar uzanmaktadır. Bengi'nin tarih boyunca yiğitlik, kahramanlık ve zafer gibi anlamlar yüklenmiş olduğu bilinir. Oyunun figürlerinde de bu anlamlar açıkça görülmektedir.
Bengi sadece Balıkesir'e özgü bir oyun değildir. Ayak yapısı olarak Balıkesir oyunlarına benzeyen çeşitleri, Antalya ve Bergama, İzmir çevrelerinde de "bengi, mengi, bengü" gibi adlarla bilinmektedir. Bu durum, Bengi'nin bölgedeki kültürel etkileşiminin bir göstergesi olarak yorumlanabilir.
COŞKU VE UYUMUN DANSI
Bengi, genellikle erkekler tarafından oynanan, hızlı ritmli bir halk oyunudur. Oyuncular, davul ve zurna eşliğinde, daire şeklinde hareket ederler. Oyunun temel figürleri arasında diz vurma, çömelme, dönme ve sıçrama hareketleri yer alır. Oyuncuların giydiği yöresel kıyafetler de oyunun görsel zenginliğini artırır.
Bengi'nin en önemli özelliklerinden biri, toplu halde oynanmasıdır. Oyuncuların uyumlu hareketleri ve coşkulu enerjisi, izleyenleri de oyuna dahil eder. Bengi, sadece izlemekle kalmayıp, aynı zamanda birlikte oynayarak, yörenin insanlarıyla bütünleşmeyi sağlayan bir kültürel etkinliktir.
BİR YİĞİTLİK OYUNU…
Bengi'nin oynanış nedenleri hakkında çeşitli rivayetler bulunmaktadır. Bu rivayetlerden biri, Bengi'nin eski zamanlarda Ege Bölgesi'nin meşhur yiğitlik oyunu olduğunu ve savaşta zafer kazanan Türk pehlivanlarının, zaferlerini Bengi Zeybeği oynayarak kutladıklarını belirtir.
Bir diğer rivayet ise, Bengi'nin Müslümanlığın Türkler arasında yayılmasından sonraki savaşları ve zaferleri temsil ettiğini ifade eder. Bazı kaynaklara göre ise Bengi, savaşa çıkmadan önce yapılan bir töreni ve savaşın zaferle bitmesini canlandıran temsilî bir oyundur.
Bengi, Balıkesir yöresinin kültürel kimliğinin önemli bir parçasıdır. Yüzyıllardır oynanan bu oyun, yörenin geleneklerini, göreneklerini ve değerlerini gelecek nesillere aktarmada önemli bir rol oynar. Bengi, aynı zamanda yörenin insanları arasındaki dayanışma ve birlik duygusunu da güçlendirir.
Son yıllarda, Bengi'nin tanıtımı ve yaşatılması için çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Balıkesir'deki yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları, Bengi'yi festivallerde, şenliklerde ve diğer etkinliklerde sergileyerek, oyunun daha geniş kitlelere ulaşmasını sağlamaktadır. Ayrıca, Bengi'nin öğretildiği kurslar ve atölye çalışmaları da düzenlenerek, genç nesillerin oyunu öğrenmesi ve yaşatması desteklenmektedir.