Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), 2024 yılı boyunca kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında 1,1 milyonu aşkın saha denetimi gerçekleştirerek önemli bir başarıya imza attı. Bakan Mehmet Şimşek, konuya ilişkin değerlendirmesinde, vergiye gönüllü uyumu artırmanın yanı sıra kayıt dışı ekonomiyle mücadelede denetimlerin çok daha etkin bir şekilde devam edeceğini belirtti.
SAHA DENTİMLERİ GERÇEKLEŞTİRİLDİ
2024 yılı boyunca GİB, sektörel analizler yaparak mükelleflerin uyumsuzluklarını tespit etti ve bu süreçte 7,4 milyar lira ceza kesildi. Ayrıca, 132,5 milyar liralık kayıt dışı hasılat konusunda mükelleflerden izahat alınmaya devam edildi. GİB, 2024'te çok sayıda sektörde KDV oran uyumsuzluğu, belge düzeni, ödemelerin kayıtlara uyumu gibi kayıt dışı ekonomiye yol açabilecek durumları denetledi. Bu denetimler, bandrollü ürünler ve akaryakıt gibi sektörleri de kapsadı. Sonuç olarak, toplamda 1 milyon 125 bin 410 saha denetimi gerçekleştirildi.
Denetimlerde, 32 bin 255 kişinin kayıtsız çalıştığı ve bu kişilere 10 milyar lira vergi tahakkuk ettirildiği tespit edildi. Ayrıca, kira gelirlerine yönelik yapılan çalışmalarda 425 bin konutta yoklama yapıldı ve bu sayede 376 bin yeni mükellef beyanname verdi. Kira gelirlerine dair beyannamelerle 3,1 milyar lira beyan edildi. Gelecek dönemde de kira gelirlerinin doğru beyanına yönelik denetimler sürecek.
KAÇAK ÜRÜNLER TESPİT EDİLDİ
Tütün ve alkollü içkilerde, 2007'de başlatılan bandrol uygulaması sayesinde kaçak ürünler hızla tespit edilebiliyor. 2024 yılında, bandrol ekipleri sigara ve alkollü içkilerle birlikte yaklaşık 600 milyon dal makaronu denetledi. Denetimlerde kaçak olduğu belirlenen ürünler için kolluk kuvvetlerine bildirimde bulunuldu.
GİB, aynı zamanda nakit yoğun kullanılan sektörlerde izaha davet ve gönüllü uyum süreçlerine de odaklandı. Fiziki ve sanal POS cihazlarının usulsüz kullanımı veya IBAN yoluyla yapılan tahsilatlarla kayıtlara girmeyen hasılatlar da analiz edilerek mükelleflerden izahat alındı. Bu kapsamda, 137 bin mükellefe yönelik 132,5 milyar lira tutarında kayıt dışı hasılat için çalışmalar başlatıldı. Bu sürecin ilk aşamasında 252 bin 322 beyannameyle 27,3 milyar lira kayıt dışı hasılatın beyanı sağlandı.
"DENETİMLERİMİZ KESİNTİSİZ DEVAM EDECEK"
Bakan Mehmet Şimşek, denetimlerin etkinliğini artırmak için vergi cezalarında önemli değişiklikler yapıldığını, cezaların artırıldığını ve daha önce ceza uygulanmayan uyumsuzluklara da cezai işlem getirildiğini vurguladı. Şimşek, "Vergide adalet ve verimlilik ilkesi çerçevesinde kayıt dışı ekonomiyle mücadelemiz, yeni nesil analiz teknikleriyle devam edecek ve denetimlerimiz bu yıl da kesintisiz bir şekilde artarak devam edecek" ifadelerini kullandı.
