Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2024 yılının Aralık ayında toplanarak yeni yıl için belirleyeceği artış oranını açıklayacak. Ancak bu toplantıya sayılı günler kala, uzmanlar ve vatandaşlar arasında çeşitli tahminler yapılıyor. Asgari ücretin ne kadar artacağı sorusu, hükümetten işçilere, işverenlerden ekonomistlere kadar herkesin gündeminde.
ZAM ORANI MERAKLA BEKLENİYOR
Geçtiğimiz aylarda, Temmuz ayında asgari ücrete ara zam yapılmaması nedeniyle maaşlar, yüksek enflasyon karşısında büyük oranda eridi. Bu durum, 2025 yılı için yapılacak artışın daha da kritik bir hale gelmesine neden oldu.
Zira asgari ücretli çalışanlar, Ocak ayında yapılacak zam ile maaşlarının alım gücünü tekrar toparlamayı umuyor. Ancak bu seferki zam oranı, sadece mevcut enflasyon oranlarına değil, hedeflenen enflasyona göre belirlenmesi bekleniyor.
YÜZDE 38 ZAM TAHMİNİ GELDİ
Birçok ekonomist, asgari ücrete yapılacak zam oranı için tahminlerde bulunuyor. Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun toplantısına kadar çeşitli oranlar gündemde olacak. Uzmanlar, 2025 asgari ücreti için, yüzde 25 ile yüzde 50 arasında bir zam oranı öngörüyor.
Ancak tahminler arasında en dikkat çeken açıklama, Mali Müşavir İsmet Çetinkaya’dan geldi. Çetinkaya, asgari ücrete yapılacak artışın büyük ihtimalle yüzde 38 civarında olacağını düşündüğünü belirtti. Çetinkaya, açıklamalarında şu anki enflasyon oranları ile hedef enflasyon arasında bir denge kurulması gerektiğine işaret etti.
ÇETİNKAYA'NIN ZAM TAHMİNLERİ
Mali Müşavir İsmet Çetinkaya, yaptığı açıklamalarda, geçtiğimiz hafta Merkez Bankası’nın enflasyon tahmininde yaptığı revizyonu hatırlatarak, asgari ücrete yapılacak artışın beklentilerin biraz daha altında olabileceğini söyledi. Çetinkaya, yüzde 25’lik bir artışın asgari ücretin 21 bin 252 TL’ye çıkmasına neden olacağını ifade etti.
Bununla birlikte, yüzde 30’luk bir artışla asgari ücretin 22 bin 102 TL’ye ulaşabileceğini söyledi. Çetinkaya, daha yüksek oranların ise daha az ihtimal dahilinde olduğunu belirterek, yüzde 35’lik bir artışın maaşı 22 bin 952 TL’ye, yüzde 40’lık bir artışın ise 23 bin 802 TL’ye çıkarması olasılığını gündeme getirdi.
Yüzde 45’lik bir artış durumunda asgari ücretin 24 bin 652 TL’ye, yüzde 50’lik bir artışta ise 25 bin 503 TL’ye yükselmesi bekleniyor. Ancak Çetinkaya, yüzde 50'lik bir artışın gerçekleşeceğini pek olası görmüyor.
ENFLASYONA YAKIN BİR ARTIŞ
Çetinkaya, asgari ücret artışının özellikle enflasyonla paralel bir oranda yapılması gerektiğini vurgulayarak, "Hükümetin ve ilgili bakanlıkların açıklamalarında enflasyona yakın bir artış oranının tercih edileceği yönünde sinyaller alıyoruz" dedi. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın daha önce yaptıkları açıklamalarda, artışın enflasyona paralel olacağına dair ifadeler bulunuyordu. Bu da asgari ücret için beklentileri belirleyen faktörlerden biri oldu.
ASGARİ ÜCRETİN SOSYAL YARDIMLARA ETKİSİ
Asgari ücrette yapılacak artış yalnızca maaşları değil, aynı zamanda işsizlik maaşı, askerlik borçlanması gibi sosyal yardımları da doğrudan etkiliyor. Örneğin, asgari ücrete yapılacak bir artış, işsizlik maaşlarının da artmasına yol açacak. Çetinkaya, asgari ücrete yapılacak yüzde 38’lik bir artışın işsizlik maaşını da önemli ölçüde yükselteceğini söyledi. Bu durumda işsizlik maaşı, 11 bin TL ile 22 bin TL arasında değişen bir aralığa çıkacak.
Öte yandan, asgari ücrete yapılacak zam aynı zamanda emekli maaşları, sigorta primleri ve diğer sosyal sigorta ödemeleri üzerinde de etkili olacak. Çetinkaya, asgari ücretin 85 farklı kalemi etkilediğini belirterek, bu durumun sadece çalışanları değil, emekli olanlar ve çeşitli sosyal sigorta yardımlarından faydalanan vatandaşları da doğrudan etkileyeceğini söyledi.
Örneğin, askerlik borçlanması yapmak isteyen bir kişi, 2024 yılı sonuna kadar borçlanırsa 76 bin TL ödeme yapacakken, 2025 yılına kalırsa ve yüzde 38'lik bir artış gerçekleşirse, bu miktarın 105 bin TL’ye çıkacağını söyledi.
ASGARİ ÜCRET TESPİT KOMİSYONU KARARI
Tüm bu tahminler ve açıklamalar ışığında, asgari ücretin 2025 yılı için ne kadar olacağı, sadece işçi kesimi için değil, ekonominin genelinde büyük bir etkiye sahip olacak. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2024 yılı Aralık ayında toplanarak nihai kararı verecek. Komisyon, 15 kişilik bir kuruldan oluşuyor ve hükümet, işverenler ve işçilerin temsilcilerinden oluşan bu kurul, ortak bir paydada buluşarak en uygun zammı belirlemeye çalışacak. Ancak uzmanlar, bu süreçte çok büyük bir artış beklemiyorlar ve daha makul oranlarda bir artış olacağına inanıyor.
