Yemen'deki İran destekli Husiler'in, İsrail'in Gazze'ye saldırılarına karşılık ticari gemilere yönelik eylemlerinin ardından, ABD ve İngiltere saldırı kararı aldı. Peki, ABD yemeni neden vuruyor? Yemen meselesi nedir? Yemen'in arkasında kim var? İşte soruların cevapları...
Karar, akşam saatlerinde İngiltere Başbakanı Rishi Sunak'ın acil kabine toplantısı düzenlemesinin ardından geldi.
ABD yemeni neden vuruyor?
ABD ve İngiltere'nin Yemen'de Husi hedeflerine yönelik saldırılar başlattığı ifade edildi.
ABD'li yetkililere dayandırılan açıklamada, saldırıların uçak, gemi ve denizaltılarla yapıldığı aktarıldı. Yemen'deki yerel kaynaklardan alınan bilgiye göre, ABD ve İngiliz savaş uçakları gece saatlerinde Yemen'in Sana, Hudeyde ve Taiz kentlerinde bazı noktalara hava saldırısı düzenledi.
Avustralya, Bahreyn, Kanada ve Hollanda'nın saldırılara destek verdiği açıklandı.
Husiler: Saldırılar cevapsız kalmayacak
Yemen'deki Husiler gelişme üzerine açıklama yaptı. Yemen'e karşı hiçbir ABD saldırısının cevapsız kalmayacağı ifade edildi.
ABD ve İngiltere'nin deniz ticaretini güvenceye alma gerekçesiyle Yemen'e düzenlediği saldırıların ardından Husiler, İsrail gemilerini hedef almaya devam edeceklerini duyurdu.
Dün Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde Yemen'deki Husilerin Kızıldeniz'deki saldırılarının acilen sonlandırılması istenilen karar tasarısı kabul edilmişti. Karar tasarısı, 15 üyeli Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde 11 "evet" ve 4 "çekimser" oyla onaylanmıştı.
Kızıldeniz'de hareketlilik
Son dönemlerde Yemen'deki Husilerin, İsrail'in Gazze'ye saldırılarına karşılık ticari gemilere yönelik eylemlerinin ardından çok sayıda gemicilik şirketi Kızıldeniz'deki seferlerini durdurma kararı almıştı.
Pentagon, 6 Aralık'ta Husi güçlerinin Kızıldeniz'deki ticari gemilere yönelik saldırılarına karşı uluslararası "Deniz Görev Gücü" kurulması için görüşmeler yaptıklarını bildirmişti.
18 Aralık'ta da "Refah Muhafızı Operasyonu" adında çok uluslu misyon oluşturulduğunu duyurmuştu.
Son dönemde artan saldırılar nedeniyle Kızıldeniz'deki ticaret sekteye uğradı. Gemi trafiği aralık ayında yüzde 20 azaldı.
Biden: Bu saldırılar, Husilerin Kızıldeniz'deki saldırılarına doğrudan cevap vermektedir
ABD Başkanı Biden, Kızıldeniz'deki saldırılarına devam eden Husileri hedef aldıkları hava saldırılarına ilişkin yazılı açıklama yaptı.
Biden, açıklamasında, "Bugün, talimatımla, ABD ordu güçleri İngiltere ile birlikte ve Avustralya, Bahreyn, Kanada ve Hollanda'nın da desteğiyle Yemen'de Husi isyancıları tarafından kullanılan bazı hedeflere hava saldırısı düzenledi." ifadesini kullandı.
Saldırıların, Husilerin Kızıldeniz'deki eylemlerine doğrudan misilleme olduğunu belirten Biden, sonuncusu 9 Ocak'ta gerçekleşen ve Husilerin doğrudan Amerikan gemilerini hedef aldığı bir dizi saldırıya uluslararası koalisyonla yanıt verdiklerini kaydetti.
Husilere karşı hem bölgede ABD öncülüğünde kurulan deniz gücüne hem de uluslararası kamuoyunda oluşan yaklaşıma dikkati çeken Biden, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde önceki gün alınan ve Husilerin saldırılarına son vermesi çağrısı yapan kararı hatırlattı.
"Yemen'deki bu saldırılar, ABD ve müttefiklerinin dünyanın en kritik ticari rotalarından birindeki seyrüsefer özgürlüğünün tehlikeye atılmasını ve personelimizin hedef alınmasını tolere etmeyeceğimizin açık mesajıdır." değerlendirmesini paylaşan Biden, gerekmesi halinde bundan sonra da ileri tedbirleri almakta tereddüt etmeyeceğini vurguladı.
Savaş uçakları ve Tomahawk füzeleri kullanıldı
Amerikan medyasına açıklama yapan bazı Amerikalı yetkililer ise ABD ve İngiltere ordu kuvvetlerinin en az 12 Husi hedefini vurduğunu, saldırıların savaş uçakları ve Tomahawk füzeleriyle yapıldığını bildirdi.
Sunak: Birleşik Krallık, serbest ticaret ve seyahat özgürlüğünü savunacak
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Kızıldeniz'deki Husileri hedef aldıkları hava saldırılarına ilişkin yazılı açıklama yaptı.
Kraliyet Hava Kuvvetlerinin, Yemen'de Husiler tarafından kullanılan askeri tesislere "hedefli saldırılar" düzenlediğini belirten Sunak, son aylarda Husilerin Kızıldeniz'de ticari gemiciliğe karşı bir dizi tehlikeli ve istikrarı bozucu saldırı gerçekleştirerek İngiltere ve diğer uluslararası gemileri tehdit ettiğini, hayati ticaret rotasında büyük aksamalara yol açtığını ve emtia fiyatlarını yükselttiğini kaydetti.
Söz konusu eylemleri "pervasız" olarak niteleyen Sunak, bu eylemlerin denizde hayatları riske attığını ve Yemen'deki insani krizi daha da kötüleştirdiğini ifade etti.
Bağlantılı hedeflere "gerekli ve orantılı" eylemde bulunduklarını savundu
Başbakan Sunak, uluslararası toplumun defalarca yaptığı uyarılara rağmen Husilerin Kızıldeniz'de bu hafta İngiltere ve ABD savaş gemilerine yönelik saldırılar düzenlemeye devam ettiğini anımsatarak, şu ifadelere yer verdi:
"Bu kabul edilemez. İngiltere her zaman seyrüsefer özgürlüğünü ve ticaretin serbest akışını savunacaktır. Bu nedenle, Husi askeri kabiliyetlerini zayıflatmak ve küresel deniz taşımacılığını korumak amacıyla ABD ile birlikte Hollanda, Kanada ve Bahreyn'in operasyonel olmayan desteğiyle, bu saldırılarla bağlantılı hedeflere karşı meşru müdafaa kapsamında sınırlı, gerekli ve orantılı eylemde bulunduk.
Kraliyet Donanması, Husilerin saldırganlığını caydırmak üzere çok uluslu Refah Muhafızı Operasyonu kapsamında Kızıldeniz'de devriye gezmeye devam ediyor ve onları (Husileri) saldırılarını durdurmaya ve gerilimi azaltacak adımlar atmaya çağırıyoruz."