Ankara’nın Güdül İlçesi’nde Kirmir Çayı kenarında yer alan ve Bizans döneminden kaldığı tahmin edilen İnönü Mağaraları, bölgenin tarihine ışık tutmaya devam ediyor. Dağın içinin oyulmasıyla oluşan ve yukarı katlara merdivenlerle ulaşılan bu tarihi mağara iç Anadolu’daki Ürgüp-Göreme mağaralarına benzerlik göstermektedir. Ortasındaki kilisesiyle bir köy topluluğunu andıran mağaralar, yüzyıllar boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır.
BİRİNCİ DERECE ARKEOLOJİK VE DOĞAL SİT ALANI
Güdül çevresi, tarih öncesi çağlardan beri yerleşim alanı olarak kullanılmış. Bilinen kaynaklara göre, M.Ö. 2000 yıllarında Hititlerin bölgede hüküm sürdüğü ve kayalardaki mağaraların bu dönemde kullanıldığı tahmin ediliyor. M.Ö. 8'inci yüzyılda ise Frigler’in bölgeye hakim olduğu düşünülüyor. Roma ve Bizans dönemlerinde de bölgenin aktif olarak kullanıldığı, mağara girişlerindeki haç işaretlerinden anlaşılıyor. İnönü Mağaraları, birinci derece arkeolojik ve doğal sit alanı olarak tescillenmiş ve Kültür Bakanlığı Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından koruma altına alınmıştır. Ancak zamanla meydana gelen tahribat, bölgeyi ziyaret etmek isteyenler için ciddi zorluklar oluşturuyor.
ABB'DEN RESTERASYON HAMLESİ
Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB), İnönü Mağaraları ve çevresini yeniden düzenlemek için harekete geçti. Güdül Kent Müzesi Müdürü Mert Mutlu, ABB’nin 2025 yılı yaz döneminde mağaraların restorasyonu ve çevre düzenlemesi için kapsamla bir çalışma başlatacağını belirtti. Proje kapsamında; yıpranmış merdivenler yenilenecek, tutacak ipler onarılacak ve güvenli hale getirilecek, Kirmir Çayı kenarında peyzaj çalışmaları yapılacak. Mutlu, ABB’nin projeyi 2025 yılı yaz döneminde tamamlamasını beklediklerini ve en geç 2026 yılında bölgenin yenilenen haliyle ziyaretçilere açılacağını ifade etti.
GÜDÜL MERKEZ KADAR UZANAN GİZLİ TÜNEL
Güdül Kent Müzesi Müdürü Mutlu, mağaraların beş kattan oluştuğunu belirtti. Birinci katın giriş kat olduğunu belirten Mutlu, 2'inci, 3'üncü ve 4'üncü kaın insanların yaşam alanlarının olduğunu ifade etti. Mutlu, en üst kat olan 5'inci katta ise, topluluk liderinin yaşadığı kutsal bir alan bulunduğunu belirtti. Mağaranın içerisinde Güdül merkeze kadar ulaşan bir tünelin var olduğunu ve bu tünelin şu an kullanılmadığını söyledi. Mutlu, bölgenin Güdül Belediyesi personeli tarafından yedi yirmi dört korunuyor.
