Türkiye'nin tarih ve arkeoloji zengini topraklarında, her köşesinde tarihi eserlere rastlamak mümkün. Adıyaman ilimiz ise bu zenginliklerin en güzel örneklerinden birine ev sahipliği yapıyor: Karakuş Tümülüsü. 2 bin 43 yıl öncesine dayanan bu tümülüs, Kommagene Krallığı'na ait önemli bir anıt olarak kabul ediliyor ve içindeki yapıları gün yüzüne çıkarmak için son teknoloji jeofizik ve jeoradar çalışmalarına ev sahipliği yapıyor. Kommagene Krallığı'nın en ünlü kralı, 1. Antiochos'un mezarı olarak kabul edilen Karakuş Tümülüsü, aynı zamanda kralın eşi İsias, kızı Antiochis ve torunu Aka'nın mezarlarına da ev sahipliği yapıyor. Ancak, tarihi ve arkeolojik önemine rağmen bu mezarların tam olarak nerede olduğu ve içeride ne gibi yapılar bulunduğu konusunda hala birçok soru işareti bulunuyor.
Jeofizik ve Jeoradar Kullanılacak
2021 yılında özel bir şirket tarafından gerçekleştirilen ilk çalışmalar sonuç vermedi ve mezarların tam yeri belirlenemedi. Bu nedenle, Ankara Üniversitesi Yer Bilimleri Uygulama Araştırma Merkezi'nin uzmanları devreye girdi. Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı ve Yer Bilimleri Uygulama Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Yusuf Kaan Kadıoğlu ile Ankara Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve Yer Bilimleri Uygulama Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Selma Kadıoğlu, bu önemli çalışmayı yürütüyor. Çalışmalar sırasında Adıyaman Kültür ve Turizm Müdürü Abuzer Gelse ve Adıyaman Müze Müdürü Mehmet Alkan da ekibe eşlik ediyor. Bu ekip, Karakuş Tümülüsü'nün iç yapısını ve mezarlarını daha ayrıntılı bir şekilde incelemek amacıyla jeofizik ve jeoradar teknolojilerini kullanıyor.
Kazma Vurmadan Yerin Altındakiler Görülecek
Kraliçe ve ailesinden kadınların mezarlarının bulunduğu için "Kraliçe" veya "Kızlar" mezarlığı olarak da bilinen Karakuş Tümülüsü, 30 metre yüksekliğinde ve 110 metre çapında etkileyici bir yapıya sahip. Bu çalışmada kullanılan özel cihazlar sayesinde, tümülüsün içindeki yapılara 35-45 metre derinliğe kadar ulaşmak mümkün. Bu sayede mezar odalarının giriş kapıları ve odaların konumları gibi detaylar da gün yüzüne çıkarılıyor. Prof. Dr. Yusuf Kaan Kadıoğlu, bu çalışmanın önemini vurgularken, "Derin CPR özelliği taşıyan bir sistemimiz var. Bizim buradaki görevimiz tümülüsü belirli sık aralıklarla tarayarak, yerin içine gönderdiğimiz sinyallerle kazma vurmadan yerin içerisindeki yapıları görüntülemek" diyor. Prof. Dr. Selma Kadıoğlu ise teknik ayrıntılara değinerek, "Bu cihazla yürürken 5 santim aralıklarla yere elektromanyetik dalga yolluyoruz ve nano saniye mertebesinde kayıt alıyoruz" diyor.
Adıyaman Kültür ve Turizm Müdürü Abuzer Gelse, tümülüsün tarihine ve önemine dikkat çekerken, "Bu tümülüsün altında 1. Antiochos’un eşi İsias, kızı Antiochis, torunu Aka’nın mezarları bulunmaktadır. Bu sebeple de kraliçe mezarı ya da kızlar mezarı olarak bilinmektedir. Ankara Üniversitesi ile işbirliği içerisinde jeofizik çalışması yapıyoruz" diyor.
Bu Antik Anıtın Sırlarını Gün Işığına Çıkarmaya Yönelik Heyecan Verici Bir Adımı Temsil Ediyor
Adıyaman Müze Müdürü Mehmet Alkan ise çalışmanın önemini vurgulayarak, "Bu jeofizik ve jeoradar çalışmaları sonucunda daha ileriki yıllarda kazı metodunu nasıl uygulanacağı ile bize gerekli bilgiler verecek. İleriki yıllarda Karakuş Tümülüsü’nün açılması veyahut yapılacak kazılar nasıl olacak, buna karar verilecek" diyor. Çalışmaların birkaç gün içinde tamamlanması ve raporunun ise birkaç ay içinde yayımlanması bekleniyor. Karakuş Tümülüsü'nün gizemli iç yapısı ve mezarlarına dair bu çalışmalar, bu antik anıtın sırlarını gün ışığına çıkarmaya yönelik heyecan verici bir adımı temsil ediyor.
